ఆర్థిక పెట్టుబడి ప్రపంచం విభిన్నమైనది. ఇది పెట్టుబడిదారు, హెడ్జర్, ట్రేడర్ లేదా విశ్లేషకులు వంటి వివిధ వాటాదారులకు అవకాశాలను అందిస్తుంది. కొన్ని సెక్యూరిటీలు స్టాక్ కొనుగోలు లేదా విక్రయించడం వంటివి చాలా సులభంగా ఉన్నప్పటికీ, ‘ఫ్యూచర్స్’ అని కూడా పిలువబడే ‘ఫ్యూచర్స్ కాంట్రాక్ట్’ వంటి కొన్ని పెట్టుబడులు ఉన్నాయి మరియు చాలా సంక్లిష్టమైన పరిశోధన మరియు గణనీయమైన స్పెక్యులేషన్ అవసరం.
ఫ్యూచర్స్ అంటే ఏమిటి, దానికి సంబంధించిన ముఖ్యమైన నిబంధనలు, మరియు స్టాక్ యొక్క ఫ్యూచర్స్ ధరను ఎలా లెక్కించాలి అనే విషయాన్ని చూద్దాం.
ఫ్యూచర్స్ ఒప్పందం అంటే ఏమిటి?
సులభంగా చెప్పాలంటే, ఒక ఫ్యూచర్స్ ఒప్పందం అనేది కొనుగోలుదారు మరియు విక్రేత మధ్య ఒక చట్టపరమైన ఒప్పందం, ఇక్కడ వారు ఒక ప్రత్యేక ధరకు తరువాత కమోడిటీ, సెక్యూరిటీ లేదా ఫైనాన్షియల్ సాధనం వంటి ఆస్తిని లావాదేవీ చేయడానికి నిర్ణయించుకుంటారు. ఈ సమయం, ధర మరియు ఆస్తి పరిమాణం పార్టీల ద్వారా ముందుగానే నిర్ణయించబడుతుంది. అంటే విక్రేత ఒప్పందం ముగిసిన తేదీన ఆస్తి యొక్క మార్కెట్ ధరతో సంబంధం లేకుండా, ఒప్పందంలో అంగీకరించిన అదే ధరలో ఆస్తిని విక్రయించాలి మరియు విక్రేత అదే ధరలో ఆస్తిని కొనుగోలు చేయాలి.
ఫ్యూచర్స్ ఒప్పందం ప్రామాణికమైనది కాబట్టి దీనిని ఫ్యూచర్స్ మార్పిడి పై ట్రేడ్ చేయవచ్చు. భారతదేశంలో, బాంబే స్టాక్ ఎక్స్చేంజ్, ఇండియన్ ఎనర్జీ ఎక్స్చేంజ్, నేషనల్ స్పాట్ ఎక్స్చేంజ్, నేషనల్ స్టాక్ ఎక్స్చేంజ్ ఆఫ్ ఇండియా అనేవి కొన్ని ఫ్యూచర్స్ ఎక్స్చేంజ్లు. ఫ్యూచర్స్ కాంట్రాక్టులు నియంత్రించబడతాయి, మరియు కౌంటర్ పార్టీ రిస్క్ లేకుండా ఉంటాయి, ఎందుకంటే ఒప్పందంలో ప్రవేశించే పార్టీలు ఒప్పందం యొక్క బాధ్యతలను గౌరవిస్తారు అని ఎక్స్చేంజ్ క్లియరింగ్ హౌస్ గ్యారెంటీ ఇస్తుంది కాబట్టి.
ఫ్యూచర్స్ ఒప్పందం యొక్క ఉదాహరణ:
సాధారణంగా, రెండు రకాల మార్కెట్ పాల్గొనేవారు ఫ్యూచర్స్ కాంట్రాక్టులలో నిమగ్నమై ఉంటారు- స్పెక్యులేటర్లు మరియు హెడ్జర్లు. ఒక స్పెక్యులేటర్ అనేది ఒక నిర్దిష్ట ప్రోడక్ట్ యొక్క ధర కదలిక యొక్క వారి స్పెక్యులేషన్ ఆధారంగా బెట్ చేసే ఒక పోర్ట్ఫోలియో మేనేజర్ లేదా ట్రేడర్. ఒక హెడ్జర్ అనేది ఏదైనా మార్కెట్ అస్థిరతకు వ్యతిరేకంగా తమను రక్షించాలనుకుంటున్న ఒక నిర్మాత లేదా కొనుగోలుదారు.
మెరుగైన అవగాహన కోసం ఒక సాధారణ ఫ్యూచర్స్ ఒప్పందాన్ని వివరంగా తెలుసుకుందాం. కంపెనీ ABC తయారుచేసేది చీజ్. దాని కార్యకలాపాలలో భాగంగా, పాలు అనేవి వారికి అవసరమైన ముడి పదార్థాలలో ఒకటి. మరొక వైపు, తమ పాలను తాము విక్రయించగలరని నిర్ధారించుకోవలసి ఉన్న ఒక లైవ్స్టాక్ ప్రొడ్యూసర్. వారు ఒక బ్రోకర్ ద్వారా ఫ్యూచర్స్ ఒప్పందంలోకి ప్రవేశించారు, ఎందుకంటే కొనుగోలుదారు మరియు విక్రేత వారు పాలు / అమ్మకం పాలు కొనుగోలు చేయాలి అని తెలుసుకుంటారు. ఇద్దరూ పాల ధరతో సంబంధం ఉన్న మార్కెట్ అస్థిరత నుండి తమను రక్షించాలనుకుంటున్నారు. కాంట్రాక్ట్ గడువు ముగిసినప్పుడు వారు చెల్లించే/అందుకునే ధర ఇద్దరికీ తెలుసు. ఈ విధంగా, కొనుగోలుదారు మరియు విక్రేత ప్రమేయం కలిగిన డబ్బు గురించి భరోసాగా ఉండవచ్చు, మరియు తదనుగుణంగా సిద్ధం చేసుకోవచ్చు.
కాంట్రాక్ట్ గడువు తేదీన, ఫ్యూచర్స్ ఒప్పందంలో పేర్కొన్న ధర కంటే పాల ధర ఎక్కువగా ఉంటే, లైవ్స్టాక్ ఉత్పత్తి ఒక ఒప్పందం కలిగిన పెట్టుబడిదారు లాభం కలిగి ఉంటారు. దీనికి విరుద్ధంగా, ఫ్యూచర్స్ ఒప్పందంలో పేర్కొన్న ధర కంటే పాల ధర తక్కువగా ఉన్నప్పుడు చీజ్ తయారీదారునితో పెట్టుబడిదారు లాభాన్ని పొందుతారు.
ఈ విధంగా, పెట్టుబడిదారు లేదా స్పెక్యులేటర్కు రిస్క్లు మరియు రివార్డులను బదిలీ చేయడం ద్వారా లైవ్స్టాక్ ప్రొడ్యూసర్ మరియు చీజ్ తయారీదారు వారి పనిని రక్షించుకుంటారు.
ఫ్యూచర్స్ కాంట్రాక్ట్ ట్రేడింగ్:
ఫ్యూచర్స్ వ్యాపారం చేయాలని చూస్తున్న ఎవరికైనా అత్యంత ముఖ్యమైన ప్రశ్నల్లో ఒకటి, “ఫ్యూచర్స్ ధరలు ఎలా నిర్ణయించబడతాయి?” మనం ఒక కంపెనీని పరిగణించాలని అనుకుంటే, కంపెనీ ABC అనుకుందాం, దాని స్టాక్ యొక్క ఫ్యూచర్స్ ధరను మనం ఎలా నిర్ణయిస్తాము?
ఫ్యూచర్స్ ధరను లెక్కించడానికి ఫార్ములాకు వచ్చే ముందు, మనం కొన్ని పదాలను అర్థం చేసుకోవాలి.
స్పాట్-ధర అనేది తక్షణ డెలివరీ పొందడానికి కొనుగోలుదారు చెల్లించే ఆస్తి యొక్క ప్రస్తుత మార్కెట్ విలువ. కమోడిటీ యొక్క భవిష్యత్తు డెలివరీ కోసం కొనుగోలుదారు మరియు విక్రేత అంగీకరించిన ధర ఫ్యూచర్స్ ధర. రెండు ధరల మధ్య వ్యత్యాసం ‘బేసిస్’ లేదా ‘స్ప్రెడ్’ అని పిలుస్తారు’. ఈ స్ప్రెడ్ వడ్డీ రేట్లు, డివిడెండ్ ఆదాయం లేదా గడువు ముగిసే వరకు సమయం కారణంగా ఉంటుంది.
కాంట్రాక్ట్ గడువు తేదీ మరియు సమయం వరకు జమ చేయబడిన డివిడెండ్ కోసం సర్దుబాటు చేయబడిన అండర్లీయింగ్ ఆస్తి యొక్క స్పాట్ ధర ఆధారంగా ఫ్యూచర్స్ కాంట్రాక్ట్ ధర వస్తుంది.
ఫ్యూచర్స్ ధర కోసం ఒక గణిత ఫార్ములా ఉపయోగించబడుతుంది. ఇది స్పాట్-ధర, రిస్క్-రహిత రిటర్న్ రేటు మరియు డివిడెండ్లను పరిగణనలోకి తీసుకుంటుంది.
ఫ్యూచర్స్ ధరను లెక్కించడానికి ఫార్ములా-
ఫ్యూచర్స్ ధర = స్పాట్ ధర *(1+ rf – d).
ఇక్కడ, ‘rf’ అంటే రిస్క్-ఫ్రీ రిటర్న్ రేటు, మరియు ‘ d’ అంటే కంపెనీ ఇచ్చే డివిడెండ్.
భారతదేశంలో, రిజర్వ్ బ్యాంక్ ఆఫ్ ఇండియా రిస్క్-ఫ్రీ రేటును ఇస్తుంది.
ఫ్యూచర్స్ ట్రేడింగ్ యొక్క ప్రోస్ మరియు కాన్స్:
ఏదైనా ఇతర స్టాక్ మార్కెట్ సంబంధిత పెట్టుబడి లాగానే, ఫ్యూచర్స్ ట్రేడింగ్ కి సంబంధించిన కొన్ని ప్రోస్ మరియు కాన్స్ ఉన్నాయి.
ఆయిల్ లేదా పాల వంటి ముడి పదార్థాలపై ఆధారపడిన ఒక కంపెనీ ఈ వనరుల ధర అస్థిరత నుండి తమను రక్షించుకోగలదు. ఉదాహరణకు, ఒక ఏవియేషన్ కంపెనీ క్రూడ్ ఆయిల్ ఖర్చు 6 నెలలలో గణనీయంగా పెరుగుతుందని ఊహించవచ్చు. కాబట్టి, వారు ముందుగానే నిర్ణయించబడిన, అంగీకరించదగిన ధర పాయింట్ వద్ద వారి నూనె పొందడానికి ఒక వ్యాపారితో ఫ్యూచర్స్ ఒప్పందాన్ని నమోదు చేయవచ్చు. ఈ విధంగా, వారు ఇంధనం కోసం అధిక ధర చెల్లించే ప్రమాదాన్ని తగ్గిస్తారు. ఇతర ప్రయోజనం ఏంటంటే పెట్టుబడిదారు కాంట్రాక్ట్ అప్ ఫ్రంట్ యొక్క పూర్తి విలువను చెల్లించవలసిన అవసరం లేదు. వారు బ్రోకర్కు కాంట్రాక్ట్ విలువ యొక్క అంగీకరించదగిన మార్జిన్ లేదా ఫ్రాక్షన్ను చెల్లించవచ్చు.
ఫ్యూచర్స్ ట్రేడింగ్ దాని ప్రమాదాలను కలిగి ఉంటుంది; పెట్టుబడిదారులు ప్రారంభ మార్జిన్ మొత్తం కంటే ఎక్కువ కోల్పోవచ్చు. మునుపటిదాని నుండి ఏవియేషన్ కంపెనీ ఉదాహరణను తీసుకుంటూ, ఒప్పందం గడువు ముగిసే సమయంలో ఆయిల్ ధరలు తక్కువగా ఉన్నట్లయితే ఏవియేషన్ కంపెనీ మరింత చవకగా ఇంధనం కొనుగోలు చేసే అవకాశాన్ని కోల్పోవచ్చు.
అందువల్ల, ఆస్ట్యూట్ ఇన్వెస్టర్ ఫ్యూచర్స్ ట్రేడింగ్ పై వారి బెట్స్ హెడ్జ్ చేయడానికి ముందు హెచ్చరికగా, అవగాహన కలిగి మరియు జాగ్రత్తగా ఆలోచించవలసి ఉంటుంది.
మీరు కాంప్లెక్స్ అయినప్పటికీ ప్రామిసింగ్ ఫ్యూచర్స్ ఒప్పందాల ప్రపంచాన్ని మరింత సులభంగా నావిగేట్ చేయాలనుకుంటే, మీకు ఒక అకౌంట్ తెరవడానికి సహాయపడే, మరియు వీలైనంత తెలివిగా పెట్టుబడి పెట్టడానికి మీకు మార్గదర్శకం చూపే ఒక మంచి బ్రోకరేజ్ కోసం చూడండి.