डिमॅट खाते म्हणजे काय?
डीमॅट खाते किंवा डीमटेरियलायझेशन खाते हे एक आभासी लॉकर आहे.जे तुमचे शेअर्स इलेक्ट्रॉनिक स्वरूपात ठेवण्यासाठी उपयोगी आहे. (SEBI)भारतीय सुरक्षा आणि नियमन मंडळ ने अनिवार्य केले आहे की शेअर्स, म्युच्युअल फंड आणि इतर भांडवली बाजार साधने डिमटेरिअलाइज्ड स्वरूपात असणे आवश्यक आहे.त्यालाच डीमॅट खाते म्हणतात.डीमॅट खाते डीमटेरियलायझ शेअर सर्टिफिकेट बाळगणे दूर करते.शेअर्स तुमच्या डिमॅट खात्यात किंवा त्यामधून ऑनलाइन हस्तांतरित केले जाऊ शकतात. डीपी किंवा डिपॉझिटरी पार्टिसिपंटद्वारे डिमॅट खाते उघडले जाते जसे की बँक, स्टॉक ब्रोकर, ऑनलाइन ट्रेडिंग प्लॅटफॉर्म इ. तुम्ही कुठेही गेलात तरी, तुम्ही तुमच्या डीमॅट खात्यात ऑनलाइन प्रवेश करू शकता. ऑनलाइन खाती सुरू झाल्यामुळे ऑनलाइन ट्रेडिंग आणि गुंतवणूक करणे पूर्वीपेक्षा सोपे आणि जलद झाले आहे जे तुम्हाला काही मिनिटांत ऑर्डर देऊ आणि व्यवहार करू देते. हे तुमच्या व्यवहारांचे डिजिटल रेकॉर्ड देखील ठेवते आणि खात्याच्या लाभार्थींना त्यांच्या सुरक्षेची देखरेख करण्यासही सक्षम आहे. तथापि अनेकदा त्यांना आवडते. विविध डीपी खाते उघडण्याचे विविध शुल्क आकारते. . तुमच्याकडे यापूर्वीच काही डीपी जसे की बँक ज्यांच्याकडे तुमचे आधीच बचत किंवा चालू खाते आहे ते तुम्हाला कोणतेही खाते उघडण्याच्या शुल्काशिवाय डिमॅट खाते उघडण्याची परवानगी देतात.
तुमच्या गुंतवणुकीच्या प्रवासात ते सक्रियपणे सहभागी होतात आणि त्यांचे ब्रोकरेज शुल्क तुम्ही तुमचे डिमॅट खाते उघडण्यासाठी निवडलेल्या ब्रोकिंग पार्टनरच्या प्रकारावर अवलंबून असेल.
तुमच्या डिमॅट खात्यातील सिक्युरिटीज फक्त तुम्हीच व्यवहार करू शकता. डीपी (DP) हा फक्त एनएसडीएल(NSDL) (नॅशनल सिक्युरिटीज डिपॉझिटरी लिमिटेड) किंवा सीडीएसएल(CDSL) (सेंट्रल डिपॉझिटरी सर्व्हिसेस लिमिटेड) आणि खातेदार यांच्यातील मध्यस्थ आहे. तुमच्या होल्डिंग्सचा मागोवा घेण्यासाठी दोन सरकारी विनियमित केंद्रीय डिपॉझिटरीज जबाबदार आहेत.
विविध प्रकारचे ब्रोकर्स
तुमचे डीमॅट खाते कोठे उघडायचे हे ठरवणे तुम्हाला तुमच्या ब्रोकरकडून आवश्यक असलेल्या सेवांच्या प्रकारावर अवलंबून असेल.व्यापकपणे, दोन प्रकारचे ब्रोकर आहेत. डिस्काउंट ब्रोकर आणि सर्विसब्रोकर. डिस्काउंट ब्रोकर केवळ तुम्ही त्यांना दिलेल्या सूचना पूर्ण करतो. ते तुमच्या इनपुटवर आधारित सिक्युरिटीजमध्ये गुंतवणूक करतात किंवा विक्री करतात. . दुसऱ्या बाजूला सर्व्हिस ब्रोकर तुम्हाला पर्याय प्रदान करतो आणि स्टॉक,IPO (आय पी ओ), विमा आणि आर्थिक साधने यांसारखे विविध व्यवहार करण्यात मदत करतो. जर तुम्ही सर्व्हिस ब्रोकरमार्फत गुंतवणूक करत असल्यास ब्रोकरकडून आकारण्यात येणाऱ्या ब्रोकरेज शुल्काकडे लक्ष द्या. ते फ्लॅट प्राईसिंग प्लॅन किंवा वॉल्यूम-लिंक्ड प्लॅन ऑफर करू शकतात. फ्लॅट प्राईसिंग प्लॅन हा एक फ्लॅट रेट आहे जो आकार किंवा मूल्य लक्षात न घेता सर्व व्यवहारांवर आकारला जातो. वॉल्यूम-लिंक्ड प्लॅन हा एक गतिशील योजना आहे जिथे कमिशन शुल्क ट्रेड च्या व्यस्त प्रमाणात असतात. ट्रेडचे मूल्य जितके जास्त असेल तितके ब्रोकरेज शुल्क कमी असेल. तुम्ही किती वेळा ट्रेड करण्याची योजना आखता आणि तुमच्या एकूण गुंतवणुकीचे धोरण यावर अवलंबून, ब्रोकरची निवड एका गुंतवणुकदाराकडून दुसर्‍या गुंतवणुकीत बदलू शकते.
स्टॉक मार्केटमध्ये नवीन असलेल्या किरकोळ गुंतवणूकदारांसाठी, सेवा ब्रोकरची निवड करणे उचित आहे.तथापि, फायनान्सची पार्श्वभूमी असलेल्या अनुभवी गुंतवणूकदारांसाठी, डिस्काउंट ब्रोकरला ट्रेडिंग आणि गुंतवणूक करणे किंवा मोबाइल किंवा डेस्कटॉप ट्रेडिंग अॅप्लिकेशनद्वारे गुंतवणूक करणे हे गुंतवणुकीसाठी उपयुक्त माध्यम आहे.
तुम्ही कोणत्या प्लॅटफॉर्मवर गुंतवणूक करायची हे महत्त्वाचे नाही,डीपी ब्रोकरेज फीची मागणी करेल.ब्रोकरेज शुल्काशिवाय कोणतीही डिमॅट खाती नाहीत.
निधीचा ओघ
तुम्हाला स्टॉक मार्केटमध्ये इन्व्हेस्ट करण्यासाठी तीन प्रकारचे अकाउंट ॲक्टिव्हेट करणे आवश्यक आहे. बँक अकाउंट, ट्रेडिंग अकाउंट आणि डिमॅट अकाउंट. हे तीन अकाउंट लिंक असावेत. ट्रेडिंग अकाउंटचा वापर ट्रेड्स अंमलबजावणी करण्यासाठी किंवा तुमचे स्टॉक्स, शेअर्स, कमोडिटी इ. खरेदी आणि विक्रीसाठी केला जातो. खरेदी आणि गुंतवणूक करण्यासाठी पैसे तुमच्या बँक अकाउंट किंवा सेव्हिंग्स अकाउंटमधून येतात. एकदा शेअर्स, बाँड्स, साधने इ. खरेदी केल्यानंतर, ते तुमच्या डिमॅट अकाउंटमध्ये जमा केले जातात. जर तुम्हाला म्युच्युअल फंडचे शेअर्स किंवा युनिट्स विक्री किंवा रिडीम करायचे असतील तर तुम्ही तुमच्या ट्रेडिंग अकाउंटद्वारे विक्री करण्यासाठी ऑर्डर देऊ शकता. युनिट्स किंवा शेअर्स डिमॅट खात्यातून डेबिट केले जातील आणि विक्रीतून मिळालेली रक्कम तुमच्या बँक खात्यात डेबिट केली जाईल.
तुमच्याकडे बँक खाते असलेल्या संस्थेमध्ये डीमॅट आणि ट्रेडिंग अकाउंट उघडणे किंवा त्याच संस्थेसह डीमॅट, ट्रेडिंग आणि बँक अकाउंट उघडणे इन्वेस्टमेंट ची प्रक्रिया त्रासमुक्त करते.
आवश्यक कागदपत्र
डिमॅट अकाउंट सेट करण्याची संपूर्ण प्रक्रिया ऑनलाइन करता येते. ब्रोकरेज फर्म तुम्हाला एक अर्ज आणि एक केवायसी फॉर्म देईल आणि तुमच्या वतीने व्यवहार आणि निधीच्या सेटलमेंटसाठी अर्जदाराने स्वाक्षरी केलेल्या फर्मच्या नावाने पॉवर ऑफ अॅटर्नीची विनंती करेल.
डिमॅट खाते उघडणे काही सोप्या स्टेप्समध्ये केले जाऊ शकते.गुंतवणूकदारांच्या फायद्यासाठी आणि व्यवसाय करणे सुलभ करण्यासाठी ही प्रक्रिया सुव्यवस्थित आणि सुलभ करण्यात आली आहे.काही सोप्या स्टेप्समध्ये, तुम्ही तुमच्या आवडीच्या (DP) डीपीसह डिमॅट अकाउंट उघडू शकता आणि आजच इन्व्हेस्टमेंट सुरू करू शकता.
