ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ, ಎಫ್&ಒ (F&O) ವಿಭಾಗದಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ಸ್ಟಾಕ್‌ಗಳನ್ನು ಎನ್ಎಸ್ಇ (NSE) ನಿಷೇಧಿಸಿದೆ ಎಂಬ ಮುಖ್ಯಾಂಶಗಳನ್ನು ನಾವು ನೋಡುತ್ತೇವೆ. ಆದರೆ ಅದಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗುವುದು ಯಾವುದು, ಮತ್ತು ಎಫ್&ಒ (F&O) ನಲ್ಲಿ ಸ್ಟಾಕ್‌ಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ಮಾನದಂಡಗಳು ಯಾವುವು. ಈ ಎಲ್ಲಾ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳಿಗೆ ನಾವು ಆಳವಾಗಿ ಉತ್ತರಗಳನ್ನು ಕಂಡುಕೊಳ್ಳೋಣ.
ಭವಿಷ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಆಯ್ಕೆಗಳು ಅಂತರ್ಗತ ಸ್ವತ್ತುಗಳಿಂದ ತಮ್ಮ ಮೌಲ್ಯಗಳನ್ನು ಪಡೆಯುವ ಡೆರಿವೇಟಿವ್ ಸಾಧನಗಳ ವಿಧಗಳಾಗಿವೆ.
ಎಫ್&ಒ (F&O) ವಿಭಾಗದಲ್ಲಿ ಸ್ಟಾಕ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಸೂಚ್ಯಂಕಗಳಿಗೆ ಸೇರ್ಪಡೆ ಮಾನದಂಡಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲು ಮತ್ತು ತಿದ್ದುಪಡಿ ಮಾಡಲು ಎಸ್ಇಬಿಐ (SEBI) ಜವಾಬ್ದಾರರಾಗಿದೆ.
ಸೆಬಿಯಿಂದ ನೀಡಲಾದ ಸರ್ಕ್ಯುಲರ್‌ಗಳನ್ನು ಅನುಸರಿಸಿ, ಎಫ್&ಒ (F&O) ವಿಭಾಗದಲ್ಲಿ ಪರಿಚಯಿಸಲು ಎಕ್ಸ್‌ಚೇಂಜ್‌ಗಳು (ಬಿಎಸ್ಇ ಮತ್ತು ಎನ್ಎಸ್ಇ) ಸ್ಟಾಕ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಸೂಚ್ಯಂಕಗಳ ಮಾನದಂಡವನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತವೆ.
ಎಫ್&ಒ (F&O) ಟ್ರೇಡಿಂಗ್ ಸ್ಟಾಕ್‌ಗಳಿಗೆ ಅರ್ಹತಾ ಮಾನದಂಡ
SEBI ಸರ್ಕ್ಯುಲರ್ SEBI/HO/MRD/DP/CIR/P/2018/67 ಪ್ರಕಾರ ಎಫ್&ಒ (F&O) ಟ್ರೇಡಿಂಗ್‌ಗಾಗಿ ಸ್ಟಾಕ್‌ಗಳನ್ನು ಸೇರಿಸಲು ಹೆಚ್ಚಿದ ಅರ್ಹತಾ ಮಾನದಂಡಗಳು ಈ ಕೆಳಗಿನಂತಿವೆ
- ಸರಾಸರಿ ದೈನಂದಿನ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಬಂಡವಾಳ ಮತ್ತು ರೋಲಿಂಗ್ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಆರು ತಿಂಗಳ ಸರಾಸರಿ ಟ್ರೇಡಿಂಗ್ ಮೌಲ್ಯಕ್ಕಾಗಿ ಟಾಪ್ 500 ಪಟ್ಟಿ ಮಾಡಲಾದ ಕಂಪನಿಗಳಿಂದ ಸ್ಟಾಕ್‌ಗಳನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ.
- ಸ್ಟಾಕ್‌ಗೆ ಮೀಡಿಯನ್ ಕ್ವಾರ್ಟರ್-ಸಿಗ್ಮಾ ಆರ್ಡರ್ ಗಾತ್ರವು ಕಳೆದ ಆರು ತಿಂಗಳಲ್ಲಿ ₹ 25 ಲಕ್ಷಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಇರಬಾರದು. ಇಲ್ಲಿ, ಸ್ಟಾಕ್‌ನ ಕ್ವಾರ್ಟರ್ ಸಿಗ್ಮಾ ಆರ್ಡರ್ ಗಾತ್ರ ಎಂದರೆ ಆರ್ಡರ್ ಗಾತ್ರ (ಮೌಲ್ಯ ನಿಯಮಗಳಲ್ಲಿ) ಇದು ಪ್ರಮಾಣಿತ ವಿಚಲನದ ಕಾಲು ಭಾಗಕ್ಕೆ ಸಮಾನವಾದ ಸ್ಟಾಕ್ ಬೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಬದಲಾವಣೆಯನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡಬಹುದು.
- ಸ್ಟಾಕ್‌ನಲ್ಲಿನ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯ ವ್ಯಾಪಕ ಸ್ಥಾನದ ಮಿತಿ ₹ 500 ಕೋಟಿಗಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಇರಬಾರದು.
- ನಗದು ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ದೈನಂದಿನ ಸರಾಸರಿ ಡೆಲಿವರಿ ಮೌಲ್ಯವು ರೋಲಿಂಗ್ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಆರು ತಿಂಗಳಿಗೆ ರೂ. 10 ಕೋಟಿಗಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಇರಬಾರದು.
ಎಫ್&ಒ (F&O) ವಿಭಾಗಕ್ಕೆ ಅರ್ಹತೆ ಪಡೆಯಲು ಆರು ತಿಂಗಳ ರೋಲಿಂಗ್ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಲೆಕ್ಕ ಹಾಕಲಾದ ಮೇಲೆ ತಿಳಿಸಲಾದ ಎಲ್ಲಾ ಷರತ್ತುಗಳನ್ನು ಸ್ಟಾಕ್ ಪೂರೈಸಬೇಕು.
ಎಫ್&ಒ (F&O) ವಿಭಾಗದ ಸ್ಟಾಕ್‌ಗಳಿಗೆ ನಿರ್ಗಮನ ಮಾನದಂಡ
ಎಫ್&ಒ (F&O) ವಿಭಾಗದಲ್ಲಿ ಪ್ರಸ್ತುತ ಟ್ರೇಡಿಂಗ್ ಮಾಡುವ ಸ್ಟಾಕ್‌ಗಳು ಮೇ 2019 ರಿಂದ ಸೆಬಿ ಸರ್ಕ್ಯುಲರ್ SEBI/HO/MRD/DP/CIR/P/2018/67 ನಲ್ಲಿ ನಿರ್ದಿಷ್ಟಪಡಿಸಿದಂತೆ ವರ್ಧಿತ ಅರ್ಹತಾ ಮಾನದಂಡಗಳಲ್ಲಿ ನಮೂದಿಸಿದ ಅರ್ಹತಾ ಮಾನದಂಡಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸಲು ವಿಫಲವಾದರೆ ಅನರ್ಹಗೊಳ್ಳುತ್ತವೆ.
ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ, ಸ್ಟಾಕ್ ಎಕ್ಸ್‌ಚೇಂಜ್‌ಗಳು (ಬಿಎಸ್ಇ ಮತ್ತು ಎನ್ಎಸ್ಇ) ಅತ್ಯಧಿಕ ಊಹಾತ್ಮಕ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸಲು ಎಫ್&ಒ (F&O) ವಿಭಾಗದಿಂದ ಸ್ಟಾಕ್‌ಗಳನ್ನು ನಿಷೇಧಿಸುತ್ತವೆ. ಸ್ಟಾಕ್‌ನ ಒಟ್ಟು ಓಪನ್ ಇಂಟರೆಸ್ಟ್ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯ ವ್ಯಾಪಕ ಸ್ಥಾನದ ಮಿತಿಯಲ್ಲಿ 95 ಅಥವಾ ಎಂಡಬ್ಲ್ಯೂಪಿಎಲ್ (MWPL) ಅನ್ನು ಮೀರಿದಾಗ ಸ್ಟಾಕ್ ಎಕ್ಸ್‌ಚೇಂಜ್ ಎಫ್&ಒ (F&O) ನಿಷೇಧವನ್ನು ವಿಧಿಸುತ್ತದೆ.
ಓಪನ್ ಇಂಟರೆಸ್ಟ್ ಎಂದರೆ ಭದ್ರತೆ ಅಥವಾ ಭವಿಷ್ಯ ಮತ್ತು ಆಯ್ಕೆಗಳ ಒಪ್ಪಂದಗಳಲ್ಲಿನ ಎಲ್ಲಾ ಬಾಕಿ ಖರೀದಿ ಮತ್ತು ಮಾರಾಟ ಸ್ಥಾನಗಳನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಎಫ್&ಒ (F&O) ಬ್ಯಾನ್ ಬಗ್ಗೆ ಇಲ್ಲಿ ಇನ್ನಷ್ಟು ಓದಿ.
ಎಫ್&ಒ (F&O) ಟ್ರೇಡಿಂಗ್‌ಗಾಗಿ ಸೂಚ್ಯಂಕಗಳಿಗೆ ಅರ್ಹತಾ ಮಾನದಂಡ
- ಇಂಡೆಕ್ಸ್ ಘಟಕಗಳಲ್ಲಿ 80% ವ್ಯಕ್ತಿಗತವಾಗಿ ಡೆರಿವೇಟಿವ್ ಒಪ್ಪಂದಗಳಲ್ಲಿ ಟ್ರೇಡ್ ಗೆ ಅರ್ಹವಾಗಿದ್ದರೆ ಸೂಚ್ಯಂಕಗಳಿಗೆ ಎಫ್&ಒ (F&O) ಒಪ್ಪಂದಗಳನ್ನು ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ.
- ಅನರ್ಹ ಸ್ಟಾಕ್‌ಗಳು ಸೂಚ್ಯಂಕದಲ್ಲಿ 5% ಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ತೂಕವನ್ನು ಹೊಂದಿರಬಾರದು.
- ಪ್ರತಿ ತಿಂಗಳು ಷರತ್ತುಗಳನ್ನು ರಿವ್ಯೂ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ.
- ಒಂದು ಸೂಚ್ಯಂಕವು ನಿರಂತರವಾಗಿ ಮೂರು ತಿಂಗಳವರೆಗಿನ ಷರತ್ತುಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸಲು ವಿಫಲವಾದರೆ, ಅದನ್ನು ವಿಭಾಗದಿಂದ ಕೈ ಬಿಡಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಯಾವುದೇ ಹೊಸ ಎಫ್&ಒ (F&O) ಒಪ್ಪಂದವನ್ನು ನೀಡಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ.
- ಯಾವುದೇ ಅನಿರೀಕ್ಷಿತ ಒಪ್ಪಂದವು ಗಡುವು ಮುಗಿಯುವವರೆಗೆ ಮಾನ್ಯವಾಗಿರುತ್ತದೆ, ಮತ್ತು ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿರುವ ಎಫ್&ಒ (F&O) ಒಪ್ಪಂದಗಳಿಗೆ ಹೊಸ ಸ್ಟ್ರೈಕ್ ಬೆಲೆಯನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಸೆಬಿ (SEBI) ನಿಯಮಗಳಿಗೆ ಬದ್ಧವಾಗಿ ವಿನಿಮಯಗಳು ವಾರ್ಷಿಕವಾಗಿ ಸೇರ್ಪಡೆ ಮತ್ತು ಹೊರಗಿಡುವ ವ್ಯಾಯಾಮಗಳನ್ನು ನಡೆಸುತ್ತವೆ ಎಂದು ನಾವು ಕಲಿತಿದ್ದೇವೆ .
ಹೂಡಿಕೆದಾರರ ರಕ್ಷಣೆಯನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ವಿನಿಮಯಗಳು ನಿಯತಕಾಲಿಕವಾಗಿ ಅರ್ಹತಾ ಮಾನದಂಡಗಳನ್ನು ಪರಿಷ್ಕರಿಸುತ್ತವೆ. ಇದು ಲಿಕ್ವಿಡ್ ಸ್ಕ್ರಿಪ್‌ಗಳನ್ನು ದೂರ ಮಾಡಲು ಸ್ಕ್ರಿಪ್‌ಗಳಿಗಾಗಿ ಬೆಂಚ್‌ಮಾರ್ಕ್ ಲಿಕ್ವಿಡಿಟಿ ಮಟ್ಟಗಳನ್ನು ಮಾರ್ಪಾಡು ಮಾಡುವುದನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚಿನ ಲಿಕ್ವಿಡ್ ಸ್ಟಾಕ್‌ಗಳು ಮಾತ್ರ ಎಫ್&ಒ (F&O) ನಲ್ಲಿವೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಸ್ಕ್ರಿಪ್‌ಗಳ ಸೇರ್ಪಡೆ /ಹೊರಗಿಡುವಿಕೆಯನ್ನು ಅವುಗಳ ಕಾರ್ಯಕ್ಷಮತೆಯನ್ನು ಅರಿಯಲು ಯಾರ್ಡ್‌ಸ್ಟಿಕ್ ಆಗಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಮುಂದಿನ ಬಾರಿ ನೀವು ಎಫ್&ಒ (F&O) ನಲ್ಲಿ ಸೇರ್ಪಡೆ/ಹೊರಗಿಡುವಿಕೆ ಅಥವಾ ಸ್ಕ್ರಿಪ್‌ಗಳ ನಿಷೇಧದ ಬಗ್ಗೆ ಓದಿದಾಗ, ಅದನ್ನು ಏಕೆ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ನಿಮ್ಮ ಪೋರ್ಟ್‌ಫೋಲಿಯೋವನ್ನು ಉತ್ತಮಗೊಳಿಸಲು ಅದನ್ನು ಹೇಗೆ ಬಳಸುವುದು ಎಂಬುದು ನಿಮಗೆ ತಿಳಿದಿದೆ.
