కమోడిటీ ఫ్యూచర్స్ చాలావరకు ఒక ఫ్యాషనబుల్ ఐడియాగా అనిపించవచ్చు కానీ, ఇది భారతదేశంలో ఎప్పటినుంచో ఉంది. 1875 లో అప్పటికే ఒక కాటన్ ఫ్యూచర్స్ ఎక్స్చేంజ్ ఉంది! అయితే, 1960లలో ఊహాజనిత కార్యకలాపాలు మరియు హోర్డింగ్ కారణంగా అవసరమైన వస్తువులలో ఫ్యూచర్స్ నిలిపివేయబడ్డాయి. వస్తువు ఫ్యూచర్స్ భారతదేశంలో 2002 వరకు తిరిగి ప్రవేశపెట్టబడలేదు.
కమోడిటీ ఫ్యూచర్స్ అంటే ఏమిటి?
కాబట్టి, ఈ ఫ్యూచర్స్ ఏమిటి? ఫ్యూచర్స్ ఒప్పందాల భావనను మొదట అర్థం చేసుకుందాం. ఇవి ఒక అంతర్గత ఆస్తి ద్వారా నిర్ణయించబడే డెరివేటివ్లు. ఒక ఫ్యూచర్స్ ఒప్పందం భవిష్యత్తులో ముందుగానే నిర్ణయించబడిన ధర వద్ద ఒక కొనుగోలుదారు లేదా విక్రేత కమోడిటీను కొనుగోలు చేయడానికి లేదా విక్రయించడానికి అనుమతిస్తుంది. కమోడిటీ ఫ్యూచర్స్ అనేవి గోధుమ, కాటన్, పెట్రోలియం, బంగారం, వెండి, సహజ గ్యాస్ వంటి వివిధ ప్రాడక్ట్స్ కోసం అందుబాటులో ఉన్నాయి.
ఉదాహరణకు, 100 క్వింటల్స్ హార్వెస్ట్ అనుకుంటున్న ఒక గోధుమ రైతు, తన ప్రోడక్ట్ ను ఒక క్వింటల్ రూ 2,000 వద్ద విక్రయించాలని అనుకోవచ్చు. అయితే, గోధుమ ధరలు నిరంతరం హెచ్చుతగ్గులకు లోనవుతున్నాయి, మరియు రైతు అతను కోరుకున్న మొత్తాన్ని పొందలేకపోవచ్చని భావిస్తున్నాడు. కాబట్టి, ధర హెచ్చుతగ్గులకు వ్యతిరేకంగా ప్రవేశించడానికి, అతను ఇప్పటి నుండి ఒక నెలకు హార్వెస్ట్ సమయంలో ఒక క్వింటల్ కు రూ 2,000 వద్ద 100 క్వింటల్స్ అమ్మడానికి ఒక ఫ్యూచర్స్ కాంట్రాక్ట్ లోకి ప్రవేశిస్తాడు. ఈ సమయంలో, గోధుమ ధరలు క్వింటల్‌కు రూ 1,500 వరకు పడిపోతాయి. అయితే, రైతు తన ఫ్యూచర్స్ ఒప్పందాన్ని వినియోగించుకుని ఉత్పత్తి కోసం రూ 2,000 పొందవచ్చు, తద్వారా రూ 50,000 పొందవచ్చు. గోధుమ ధరలు రూ 2,500 వరకు పెరిగితే, అతను ధర పెరుగుదల ప్రయోజనాన్ని ఆనందించరు ఎందుకంటే అతను ఇంకా రూ 2,000 వద్ద గోధుమని విక్రయించాలి. అతను రూ 50,000 నష్టపోతాడు. అయితే, ఉత్పత్తిదారులు హామీ ఇవ్వబడిన ధరలకు ప్రాధాన్యత ఇస్తారు మరియు వారు కోరుకునే ధరను పొందడానికి రిస్క్ కలిగి ఉండే గాలివాటం లాభాలను త్యాగం చేయడానికి సిద్ధంగా ఉంటారు.
అందువల్ల, కమోడిటీ ఫ్యూచర్స్ అనేవి ప్రొడ్యూసర్లు మరియు కొనుగోలుదారులకు ధర అస్థిరతకు వ్యతిరేకంగా హెడ్జ్ చేసుకోవడానికి సహాయపడతాయి. వాస్తవానికి, ప్రొడ్యూసర్లు, ఎండ్-యూజర్లు మరియు వ్యాపారులు మాత్రమే ప్రయోజనం పొందే పార్టీలు కావు. స్పెక్యులేటర్లు కూడా ధర హెచ్చుతగ్గుల ప్రయోజనాలను ఆనందించవచ్చు మరియు వారికి కమోడిటీలోనే ఏమాత్రం ఆసక్తి ఉండకపోయినప్పటికీ డబ్బు సంపాదించవచ్చు!
అటువంటి ఫ్యూచర్స్ ను వ్యాపారం చేయడంలో దేశాలు కూడా ప్రమేయం కలిగి ఉన్నాయి; ఉదాహరణకు, పెట్రోలియం యొక్క విస్తృత దిగుమతిదారులు. ధరలో ఏవైనా మార్పులు వారి ఆర్థిక వ్యవస్థలను ప్రభావితం చేస్తాయి. ఈ రకమైన ధర అస్థిరత నుండి రక్షణ కోసం, వారు పెట్రోలియం ఫ్యూచర్స్ ఒప్పందాలలోకి ప్రవేశిస్తారు, ఇది కొంతవరకు ధర ప్రమాదాన్ని తగ్గిస్తుంది.
కమోడిటీ ఫ్యూచర్స్ ట్రేడింగ్
కమోడిటీ ఫ్యూచర్లు కమోడిటీ ఎక్స్చేంజ్లలో కొనుగోలు చేయబడతాయి మరియు విక్రయించబడతాయి. ఇందులో న్యూయార్క్ మర్కంటైల్ ఎక్స్చేంజ్ (NYMEX), లండన్ మెటల్స్ ఎక్స్చేంజ్ (LME), చికాగో మర్కంటైల్ ఎక్స్చేంజ్ (CME) మొదలైనటువంటి ఎక్స్ఛేంజిలు ఉంటాయి. భారతదేశంలో, ఈ రకమైన ఫ్యూచర్లలో వ్యాపారం మల్టీ-కమోడిటీ ఎక్స్చేంజ్ (MCE) మరియు నేషనల్ కమోడిటీ మరియు డెరివేటివ్స్ ఎక్స్చేంజ్ (NCDEX) వంటి ఎక్స్చేంజ్లపై జరుగుతుంది.
కమోడిటీ ఫ్యూచర్స్ ట్రేడింగ్ యొక్క కొన్ని ఫీచర్లు ఇక్కడ ఇవ్వబడ్డాయి:
-
- ఎక్స్చేంజ్లు: కమోడిటీ ట్రేడింగ్ చాలా వ్యవస్థీకరించబడి ఉంటుంది మరియు USA లో NYMEX మరియు భారతదేశంలో MCX మరియు NCDEX వంటి కమోడిటీ ఎక్స్చేంజ్లలో జరుగుతుంది.
- ప్రామాణీకరించబడినది: ఒప్పందాలు అత్యంత ప్రామాణీకరించబడినవి. పరిమాణం, నాణ్యత, ధర మరియు సమయం అవి వాణిజ్యం చేయబడిన మార్పిడిల ద్వారా నిర్ణయించబడతాయి. ఉదాహరణకు, బంగారం 1 kg, 100 gm, గినియా (8 gm) మరియు పెటల్ (1 gm) భాగాల్లో అందుబాటులో ఉంటుంది. బంగారం సంఖ్యలుగల బార్లు మరియు 995 స్వచ్ఛతలో ఉండాలి.
- లెవరేజ్: మీరు ఈ ఫ్యూచర్స్ లో ట్రేడ్ చేయడానికి ముందు, బ్రోకర్‌తో ప్రారంభ మార్జిన్ అని మీరు డిపాజిట్ చేయాలి. ఇది మీ ఎక్స్పోజర్ యొక్క శాతం. మార్జిన్ 4 శాతం మరియు మీరు రూ 10 కోట్ల విలువగల ట్రేడింగ్ చేస్తున్నారని అనుకుందాం, అప్పుడు మీ ప్రారంభ మార్జిన్ రూ 40 లక్షలు అవుతుంది. మార్జిన్లు చాలా తక్కువగా ఉన్నందున, మీరు పెద్ద వాల్యూమ్‌లలో కొనుగోలు చేయవచ్చు మరియు విక్రయించవచ్చు. దీనిని లివరేజింగ్ అని పిలుస్తారు. అధిక ప్రయోజనాలు అనేవి లాభాలు మరియు నష్టాల అవకాశాన్ని కూడా పెంచుతాయి. మీ హంచ్ సరైనది అయితే, మీరు విండ్‌ఫాల్ లాభాలను పొందవచ్చు. కానీ మీరు కోల్పోతే, మీరు చాలా కోల్పోతారు.
- నియంత్రించబడిన: న్యాయమైన పద్ధతులను నిర్ధారించడానికి కమోడిటీల మార్కెట్లు పర్యవేక్షించబడతాయి. భారతదేశంలో, కమోడిటీ ఫ్యూచర్స్ ట్రేడింగ్ ను పరిపాలించే పాలకవర్గం ఫార్వర్డ్ మార్కెట్స్ కమిషన్ అయి ఉండేది. కానీ 2015 లో, అది సెక్యూరిటీలు మరియు ఎక్స్చేంజ్ బోర్డు ఆఫ్ ఇండియా (SEBI) తో మెర్జ్ చేయబడింది.
- భౌతిక డెలివరీ: కొనుగోలుదారులు ఈ కాంట్రాక్టుల గడువు ముగిసిన తర్వాత భౌతిక డెలివరీని అంగీకరించే ఎంపికను కలిగి ఉంటారు. ఒకవేళ కొనుగోలుదారు భౌతిక డెలివరీని కోరుకోకపోతే, ట్రాన్సాక్షన్ గడువు ముగిసే తేదీకి ముందు స్క్వేర్ ఆఫ్ చేయడానికి ఒక ఎంపిక ఉంటుంది.
- జీరో-సమ్ గేమ్: ఈ ఫ్యూచర్స్ సున్నా-మొత్తం గేమ్. మీరు గెలుచుకున్నప్పుడు, మరొకరు కోల్పోతారు.
కమోడిటీ ఫ్యూచర్స్ ట్రేడింగ్ యొక్క ప్రయోజనాలు
- ధర కనుగొనడం: ఈ ఫ్యూచర్స్ లో ట్రేడింగ్ ధర కనుగొనడానికి దారి తీస్తుంది. ధరలు యాక్సెస్ చేయదగినవి, మరియు లిక్విడిటీ అనేది సరైన రేట్లను నిర్ధారిస్తుంది.
- ప్రామాణీకరించబడినవి:ఈ రకాల ఒప్పందాలు నియంత్రించబడినందున, ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఉన్న మార్కెట్లలో ధరలను పోల్చడం సులభం.
- హెడ్జింగ్: ఈ ఫ్యూచర్స్ ప్రొడ్యూసర్లు, వ్యాపారులు మరియు ఎండ్-యూజర్లకు అనిశ్చితతను తొలగించే ధర హెచ్చుతగ్గులకు వ్యతిరేకంగా హెడ్జింగ్ చేయడానికి వీలు కల్పిస్తాయి.
- పెట్టుబడిదారుల కోసం ప్రయోజనాలు: ట్రేడింగ్ (ఈ ఫ్యూచర్స్ లో) పెట్టుబడిదారులకు ప్రయోజనాలు కలిగి ఉంటుంది ఎందుకంటే వారు వారి పోర్ట్ఫోలియోలను విభిన్నం చేసుకోవచ్చు. ఉదాహరణకు, బంగారం ధరలు ఇతర ఎన్నో ఆస్తుల ధరలకు వ్యతిరేక దిశలో కదలిపోవడం వలన, పెట్టుబడిదారులు గోల్డ్ ఫ్యూచర్స్ ను వారి ఆస్తులను హెడ్జ్ చేసుకుని వారి పోర్ట్ఫోలియోలను రక్షించడానికి ఉపయోగించవచ్చు.
కమోడిటీ ఫ్యూచర్స్ ట్రేడింగ్ యొక్క అప్రయోజనాలు
- లెవరేజ్: సాధ్యమైన అధిక లివరేజ్ దానిని సహేతుకంగా ప్రమాదకరంగా చేస్తుంది. మీరు దాన్ని సరిగ్గా అందుకోలేకపోతే, మీరు చాలా డబ్బు కోల్పోవడం జరగవచ్చు.
- అస్థిరత: ఈ ఫ్యూచర్స్ ఒప్పందాలు అత్యంత అస్థిరమైనవి. ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఉన్న ఈవెంట్ల ద్వారా కమోడిటీ మార్కెట్లు ప్రభావితం అవుతాయి మరియు ధర మార్పులు ఎప్పుడైనా జరగవచ్చు.
- స్పెక్యులేషన్: స్పెక్యులేటర్లు కమోడిటీ మార్కెట్ పై అధికారం తీసుకోవచ్చు మరియు కృత్రిమంగా ధరలను పెంచవచ్చు లేదా తగ్గించవచ్చు.
ముగింపు
కమోడిటీ ఫ్యూచర్స్ లో ట్రేడింగ్ చేయడంలో స్పష్టమైన ప్రయోజనాలు ఉన్నాయి. లాభాలను పొందడానికి అవకాశాలు చాలా సంవత్సరాలపాటు చాలా వస్తువులు డిమాండ్‌లో ఉండటం కొనసాగుతాయి కాబట్టి లాభాలను పొందడానికి అవకాశాలు చాలా సమర్థవంతంగా ఉంటాయి ప్రమాదాలు కూడా ఎక్కువగా ఉంటాయి. మీకు రిస్క్ కోసం పెద్ద ఆసక్తి కలిగి గంభీర పరిస్థితులలో ప్రశాంతంగా ఉండగలిగి మరియు ధరను ప్రభావితం చేయగల అంతర్జాతీయ అభివృద్ధుల గురించి తెలుసుని ఉంటే మాత్రమే మీరు కమోడిటీ ట్రేడింగ్ లోకి వెళ్ళాలి. సాధారణంగా, ఈ ఫ్యూచర్స్ లో చాలా వరకు భారీ సంస్థాగత ఆటగాళ్లు గణనీయమైన నైపుణ్యం కలిగి ఉంటారు. కానీ రిటైల్ పెట్టుబడిదారులు ప్రయోజనం పొందకుండా ఉండేందుకు కారణం ఏమీ లేదు. మీకు కావలసినదల్లా కొద్దిగా జాగ్రత్తగా ఉండటం మరియు చాలా సమాచారాన్ని త్వరగా గ్రహించుకునే సామర్థ్యం.
