భారతదేశంలో, రెండు రకాల పన్నులను మీరు ట్రాక్ చేయవలసి ఉంటుంది మరియు వీటిలో ప్రత్యక్ష పన్ను మరియు పరోక్ష పన్ను ఉన్నాయి. స్టాక్ మార్కెట్లలో పెట్టుబడులు లేదా ట్రేడింగ్ సందర్భంలో, ప్రతి ట్రేడర్ లేదా పెట్టుబడిదారుడు ఈ రెండు రకాల పన్నులను దృష్టిలో ఉంచుకోవలసి ఉంటుందని గుర్తుంచుకోవాలి.
అయితే, ప్రత్యక్ష పన్ను అంటే ఏమిటి?
ప్రత్యక్ష పన్ను అంటే ఏమిటి అనే ప్రశ్నకు సమాధానం చాలా సులభం. ప్రత్యక్ష పన్ను నిర్వచనం ఇలా ఉంటుంది: ఇది మీ ఆదాయంపై విధించినట్లయితే ఇది ప్రత్యక్ష పన్ను, మరియు మీరు నేరుగా ప్రభుత్వానికి చెల్లిస్తారు. ఇప్పుడు మీకు ప్రత్యక్ష పన్ను అర్ధం తెలుసు, మీరు ఇప్పుడు ఎలాంటి ప్రత్యక్ష పన్నులు ఉన్నాయనే దానిపై దృష్టి పెట్టాలి.
ఒక ట్రేడర్ గా, మీరు స్టాక్ మార్కెట్లో ట్రేడ్ చేసే ప్రతిసారీ, మీరు ఏదో ఒక రకమైన ఛార్జీలు చెల్లిస్తారు. మీరు ట్రేడర్ గా లేదా పెట్టుబడిదారుడిగా పరిగణించవలసిన కొన్ని ప్రత్యక్ష పన్నులు:
మూలధన లాభం పన్ను
మీరు ఒక సంవత్సరానికి పైగా పెట్టుబడిని కలిగి ఉండి, మరియు ఆ స్టాక్ కొనడం లేదా అమ్మడం ద్వారా మీకు ఏమైనా లాభాలు ఉంటే, అది దీర్ఘకాలిక మూలధన లాభంగా పరిగణించబడుతుంది. ఒక ఆర్థిక సంవత్సరానికి ఈక్విటీల నుండి లక్ష రూపాయలకు పైగా లాభం సంపాదిస్తే దానిపై 10 శాతం పన్ను విధించబడుతుంది. 2018 బడ్జెట్ కి ముందు, ఈక్విటీ లేదా ఈక్విటీ-ఆధారిత షేర్ల అమ్మకంపై వచ్చిన LTCGకి, LTCG పన్ను లేదు.
స్వల్పకాలిక మూలధన లాభాలపై 15 శాతం పన్ను కూడా ఉంది. దీర్ఘకాలిక పెట్టుబడులకు ప్రోత్సాహం ఇచ్చిన కారణంగా దీర్ఘకాలిక మూలధన లాభాలపై పన్ను తక్కువగా ఉంటుంది.
ఊహాజనిత వ్యాపార ఆదాయం
ట్రేడింగ్ యొక్క అదే రోజున మీరు సెక్యూరిటీలను కొనుగోలు/అమ్మే ఏదైనా ట్రేడ్, డే ట్రేడింగ్గా పరిగణించబడుతుంది మరియు ఈ ట్రేడ్ వల్ల వచ్చే లాభాలు ఊహాజనిత ఆదాయంగా పరిగణించబడతాయి. ఇంట్రాడే ట్రేడింగ్ చాలా స్వల్పకాలిక లాభాలను ఆర్జించే లక్ష్యంతో జరుగుతుంది కాబట్టి ఇది ఊహాజనితంగా పరిగణించబడుతుంది. ఊహాజనితం ద్వారా వచ్చే ఆదాయానికి సాధారణ రేట్లపై పన్ను విధించబడుతుంది మరియు మీ నికర పన్ను పరిధిలోకి వచ్చే ఆదాయం ఆధారంగా మీరు పన్నుకు బాధ్యత వహిస్తారు. మీ ఊహాజనిత వ్యాపారం కారణంగా మీకు ఏమైనా నష్టాలు వస్తే, ఇతర ఊహాజనిత లాభాలకు వ్యతిరేకంగా మీరు దాన్ని రద్దు చేయవచ్చు. రిటర్న్స్ సకాలంలో దాఖలు చేస్తే ఈ నష్టాలను నాలుగేళ్లపాటు ముందుకు తీసుకెళ్లవచ్చు.
ఊహాజనితేతర ఆదాయం
మీరు ఫ్యూచర్స్ మరియు ఆప్షన్స్ ట్రేడింగ్లో ఉంటే, ఈ రకమైన ట్రేడింగ్ ద్వారా వచ్చే ఆదాయం ఊహాజనితేతర వ్యాపార ఆదాయంగా పరిగణించబడుతుంది. F&O నుండి పొందిన ఏదైనా ఆదాయాన్ని ఊహాజనితేతరంగా పరిగణిస్తారు, ఎందుకంటే అటువంటి సాధనాలను హెడ్జ్ చేయడానికి లేదా అంతర్లీన కాంట్రాక్ట్స్ ను కలిగి ఉండటానికి ఉపయోగిస్తారు. ఒక F&O ట్రేడర్ ట్రేడింగ్ నుండి వచ్చే ఆదాయాన్ని వ్యాపార ఆదాయంగా పరిగణించవచ్చు మరియు పరిపాలన వర్గం కింద ఖర్చులకు మరియు సెక్యూరిటీస్ లావాదేవీ పన్ను లేదా STT లకు కూడా తగ్గింపులను పొందవచ్చు. ఏవైనా నష్టాలు ఇతర వనరుల నుండి వచ్చే ఆదాయాన్ని భర్తీ చేయడానికి ఉపయోగించవచ్చు (పన్ను చెల్లింపుదారుడి జీతం కాకుండా). ఆదాయాన్ని మూలధన లాభాలుగా పరిగణించినట్లయితే, అప్పుడు STT మినహాయించబడదు మరియు నష్టాలు స్వల్పకాలిక మూలధన నష్టంగా పరిగణించబడతాయి మరియు ఇతర వనరుల నుండి పొందిన మూలధన లాభాలను సమతుల్యం చేయడానికి ఉపయోగించవచ్చు. మీరు మీ రిటర్న్స్ ను సకాలంలో దాఖలు చేస్తే, మీ ఊహాజనితేతర నష్టాలను ఎనిమిది సంవత్సరాల వరకు ముందుకు తీసుకెళ్లవచ్చు.
సెక్యూరిటీస్ లావాదేవీ పన్ను (STT)
సెక్యూరిటీస్ లావాదేవీ పన్ను లేదా STT కొన్ని పన్ను వర్గాలలో ప్రత్యక్ష పన్ను అర్థం లేదా నిర్వచనం పొందుతుంది. ఇది ప్రత్యక్ష పన్ను లేదా పరోక్ష పన్నుగా భావించాలా అనే దానిపై అభిప్రాయం విభజించబడింది మరియు STT తరచుగా రెండింటి క్రిందా వర్గీకరించబడుతుంది. బ్రోకర్ ప్రమేయం ఉన్నందున ఇది కొన్నిసార్లు పరోక్ష పన్నుగా పరిగణించబడుతుంది మరియు బ్రోకర్ STTను క్లయింట్ ల నుండి వసూలు చేస్తారు. స్టాక్ ఎక్స్ఛేంజీలలో ట్రేడ్ చేసే ఏదైనా సెక్యూరిటీ పై సెక్యూరిటీస్ లావాదేవీ పన్ను విధించబడుతుంది; వీటిలో షేర్లు, డిబెంచర్లు లేదా బాండ్లు ఉన్నాయి. షేర్ లావాదేవీ జరిగిన వెంటనే ఇది వసూలు చేయబడుతుంది.
ప్రత్యక్ష పన్ను అంటే ఏమిటో ఇప్పుడు మనకు తెలుసు, అటువంటి పన్ను యొక్క ప్రయోజనాలను అర్థం చేసుకోవడానికి ఇది సమయం. సామాజిక మరియు ఆర్థిక సమతుల్యతను లక్ష్యంగా చేసుకున్నందున ప్రత్యక్ష పన్ను సమతుల్య మరియు ప్రగతిశీలంగా పరిగణించబడుతుంది. ఇది ద్రవ్యోల్బణాన్ని అరికట్టడానికి మరియు సంపద యొక్క సమాన పంపిణీకి కూడా సహాయపడుతుంది.
సంక్షిప్తం
ముగింపులో, మీ స్టాక్ మార్కెట్ ఆదాయాలను ప్రభావితం చేసే బహుళ రకాల పన్నులు ఉన్నాయి. కొన్ని ప్రత్యక్షంగా ఉండగా, వస్తువులు మరియు సేవల పన్ను (GST) లేదా విలువ ఆధారిత పన్ను (VAT) వంటి పరోక్ష పన్నుల పొరలు కూడా ఉన్నాయి. ఒక ట్రేడర్ గా లేదా దీర్ఘకాలిక పెట్టుబడిదారుగా, మీరు ఈ పన్నులన్నింటినీ ట్రాక్ చేయాలి, తద్వారా మీ లాభాలు లేదా నష్టాలు ఎంతవరకు ఉన్నాయో మీకు తెలుస్తుంది.