షేర్ల బైబ్యాక్ అంటే ఏమిటి?
ఇది ఒక కార్పొరేషన్ తన వాటాదారుల నుండి తన స్వంత వాటాలను తిరిగి కొనుగోలు చేసే ప్రక్రియ. ఈ విధంగా, మునుపటి షేర్లను జారీ చేసిన కంపెనీ దాని కొన్ని వాటాదారులకు చెల్లిస్తుంది మరియు అనేక పెట్టుబడిదారులు ఇంతకుముందు కలిగి ఉన్న యాజమాన్యంలో భాగాన్ని శోషిస్తుంది.
వివిధ కారణాల వలన ఒక కంపెనీ అలా చేయవచ్చు. వాటిలో కొన్ని యాజమాన్యం కన్సాలిడేషన్ అయి ఉండవచ్చు, కంపెనీ యొక్క ఫైనాన్సులను పెంచుకోవడం లేదా అండర్ వాల్యుయేషన్ ను పెంచడం.
- ఒక కంపెనీ షేర్లను తిరిగి కొనుగోలు చేసినప్పుడు, ప్రాసెస్ దానిని మరింత ఆరోగ్యంగా కనిపించవచ్చు, తద్వారా పెట్టుబడిదారులను ఆకర్షించవచ్చు.
- అనేక కంపెనీలకు, షేర్ బైబ్యాక్ అంటే ఏమిటి అనే ప్రశ్నకు సమాధానం ఏంటంటే ఇది మరొక పార్టీ ద్వారా స్వాధీనాలు లేదా టేక్ఓవర్ల అవకాశాలను నివారిస్తుంది.
- కొన్ని కంపెనీలు వారి ఈక్విటీ యొక్క విలువ తిరిగి వెనక్కుకు వెళ్ళడానికి ఎంచుకుంటాయి.
- అనేక కంపెనీలు వారి ఉద్యోగులకు స్టాక్ ఎంపికలను అందిస్తాయి. అటువంటి కంపెనీలు షేర్ల బైబ్యాక్ కోసం ఎంచుకుంటాయి, తద్వారా ఒక నిర్దిష్ట స్థాయి అవుట్స్టాండింగ్ షేర్లు నిర్వహించబడతాయని నిర్ధారించుకోవచ్చు.
షేర్ల బైబ్యాక్ రకాలు
కంపెనీ భారతదేశంలో షేర్లను తిరిగి కొనుగోలు చేయగల అత్యంత సాధారణ పద్ధతులు క్రింద పేర్కొనబడ్డాయి.
- టెండర్ ఆఫర్
ఈ మార్గంలో, ఒక నిర్ణీత కాల వ్యవధిలో ఇప్పటికే ఉన్న షేర్ హోల్డర్ల నుండి తన షేర్లను కంపెనీ తిరిగి కొనుగోలు చేస్తుంది.
- ఓపెన్ మార్కెట్ (స్టాక్ ఎక్స్చేంజ్ మెకానిజం)
ఓపెన్ మార్కెట్ ఆఫర్లో, కంపెనీ తన షేర్లను మార్కెట్ నుండి నేరుగా తిరిగి కొనుగోలు చేస్తుంది. ఈ బైబ్యాక్ ప్రక్రియలో పెద్ద సంఖ్యలో షేర్లను తిరిగి కొనుగోలు చేయడం ఉంటుంది మరియు కంపెనీ బ్రోకర్ల ద్వారా ఒక సమయ వ్యవధిలో అమలు చేయబడుతుంది.
- ఫిక్సెడ్ ధర టెండర్ ఆఫర్
భారతదేశంలో షేర్ల బైబ్యాక్ పద్ధతిలో, కంపెనీ ఒక టెండర్ ద్వారా షేర్ హోల్డర్లను సంప్రదిస్తుంది. వారి షేర్లను విక్రయించాలనుకునే షేర్ హోల్డర్లు అమ్మకం కోసం వారిని కంపెనీకి సమర్పించవచ్చు. పేరు సూచిస్తున్నట్లుగా ధర కంపెనీ ద్వారా నిర్ణయించబడుతుంది మరియు అమలులో ఉన్న మార్కెట్ ధర కంటే ఎక్కువగా ఉంది. టెండర్ ఆఫర్ ఒక నిర్దిష్ట వ్యవధి కోసం మరియు సాధారణంగా అతి తక్కువ సమయం ఉంటుంది.
- డచ్ వేలం టెండర్ ఆఫర్
ఇది ఫిక్స్డ్ ధర టెండర్ వంటిది కానీ ఫిక్స్డ్ ధర టెండర్లో కంపెనీ కేటాయించే ధరకు బదులుగా, షేర్హోల్డర్లు ఎంచుకోగల అనేక ధరలను కంపెనీ ఇక్కడ అందిస్తుంది. స్టాక్ యొక్క కనీస ధర అప్పుడు అమలులో ఉన్న మార్కెట్ ధర కంటే ఎక్కువగా ఉంటుంది.
డివిడెండ్స్: బైబ్యాక్ కారణంగా ఇంప్లికేషన్లు
డివిడెండ్స్ యొక్క చెల్లింపులు తరచుగా కంపెనీకి గొప్ప ఫ్లెక్సిబిలిటీని నిర్ధారించవు. నిర్దిష్ట తేదీలలో డివిడెండ్లు చెల్లించవలసి ఉంటుంది మరియు సాధారణ షేర్హోల్డర్లు అందరూ చెల్లించవలసి ఉంటుంది. అయితే, ఒక కంపెనీ షేర్లను తిరిగి కొనుగోలు చేసినప్పుడు, ఇది ఎక్కువ ఫ్లెక్సిబిలిటీని నిర్ధారిస్తుంది. డివిడెండ్లు ప్రతి షేర్హోల్డర్కు పంపిణీ చేయాలి కానీ ఒక బైబ్యాక్ ఉన్నప్పుడు, దానిని ఎంచుకునే షేర్హోల్డర్లకు మాత్రమే డివిడెండ్ చెల్లించవచ్చు. అలాగే, డివిడెండ్లు అంటే కంపెనీలు డివిడెండ్ పంపిణీ పన్ను లేదా DDT చెల్లించవలసి ఉంటుంది. పెట్టుబడిదారులకు కూడా, డివిడెండ్ల నుండి ఆదాయం రూ. 10 లక్షలను దాటితే, వారు అదనపు పన్నును చెల్లించాలి.
ఒక బైబ్యాక్ ఉన్నప్పుడు, సెక్యూరిటీ నిర్వహించబడే వ్యవధి ఆధారంగా పన్ను రేటు ఉంటుంది. ఒక సంవత్సరం పాటు వారిని హోల్డ్ చేసిన తర్వాత షేర్ హోల్డర్లు వారి షేర్లను బైబ్యాక్ కోసం ఇవ్వాలి అయితే, వారు వారి ఆదాయంపై 10 శాతం పన్నులు చెల్లించవలసి ఉంటుంది. షేర్లు కలిగి ఉన్న ఒక సంవత్సరం క్రింద అమ్మకం చేయబడితే, 15 శార్ట్ టర్మ్ క్యాపిటల్ గెయిన్స్ ఆడటానికి వస్తాయి.
ఇప్పుడు మీరు షేర్ల నిర్వచనం యొక్క బైబ్యాక్ గురించి తెలుసుకున్నారు కాబట్టి, పెట్టుబడిదారులు మరియు షేర్ హోల్డర్ల కోసం బైబ్యాక్ అంటే ఏమిటో పరిగణించడానికి ఇదే సమయం.
షేర్ల నిర్వచనం యొక్క బైబ్యాక్ అనేది కంపెనీలకు ఏమి అర్థం అనేది మీకు ఒక న్యాయమైన ఆలోచనను అందిస్తుంది కానీ ఇది పెట్టుబడిదారులకు కూడా ఒక ఆకర్షణీయమైన ప్రతిపాదన. ఒక కంపెనీ దాని షేర్ను తిరిగి కొనుగోలు చేసినప్పుడు, బాకీ ఉన్న షేర్ల సంఖ్య తగ్గుతుంది మరియు ప్రతి షేర్ లేదా EPS ఆదాయం పెరుగుతుంది. ఒక షేర్ హోల్డర్ వారి షేర్ల యాజమాన్యాన్ని విక్రయించకపోతే, అంటే వారికి ఇప్పుడు కంపెనీ యొక్క షేర్ల యాజమాన్యంలో పెద్ద శాతం మరియు ఫలితంగా అధిక EPS ఉంటుంది అని అర్థం.
వారి షేర్లను విక్రయించాలని నిర్ణయించేవారి కోసం, బైబ్యాక్ అంటే వారు వారికి అంగీకరించదగిన ధర వద్ద విక్రయించడానికి అర్థం.
పెట్టుబడిదారులకు షేర్ బైబ్యాక్ అంటే ఏమిటి అనేదానికి మరొక సమాధానం ఏంటంటే కంపెనీకి అదనపు క్యాష్కు యాక్సెస్ ఉందని సిగ్నల్స్ చేస్తుంది. అంటే నగదు ప్రవాహాలకు సంబంధించి కంపెనీకి ఎటువంటి సమస్యలు లేవు మరియు ఇతర ఆస్తులలో పెట్టుబడి పెట్టడానికి బదులుగా కంపెనీ తన వాటాదారులను తిరిగి చెల్లించడానికి ఉపయోగించిన జ్ఞానంలో పెట్టుబడిదారులు సురక్షితంగా ఉంటారు అని అర్థం.
మీరు ఒక బైబ్యాక్ కు యాక్సెడ్ చేయాలని అనుకున్నప్పుడు గుర్తుంచుకోవలసిన అంశాలు:
- బైబ్యాక్ ధర ముఖ్యం. ఒక షేర్ హోల్డర్ గా, మీరు కంపెనీ ద్వారా మీ షేర్లు తిరిగి కొనుగోలు చేయబడే ఖచ్చితమైన ధరను తెలుసుకోవాలి. ఆఫర్ మీకు ప్రయోజనకరంగా ఉందా లేదా అని ఇది నిర్ణయిస్తుంది.
- ప్రీమియం అనేది మరొక అంశం, ఇది కొనుగోలు ధర మరియు ఆఫర్ తేదీన కంపెనీ షేర్ యొక్క ధర మధ్య వ్యత్యాసంగా నిర్వచించబడుతుంది. మీ స్వంత లేదా దాని సామర్థ్యం ఉన్న కంపెనీ యొక్క స్టాక్ విలువ కంటే ప్రీమియం ఆఫర్ ఎక్కువగా ఉంటే, అప్పుడు మీరు మీ షేర్లను విక్రయించవచ్చు.
- బైబ్యాక్ ఆఫర్ యొక్క పరిమాణం కూడా ముఖ్యమైనది ఎందుకంటే ఇది కంపెనీ షేర్ హోల్డర్లు మరియు కంపెనీ ఆరోగ్యం కోసం చెల్లించడానికి సిద్ధంగా ఉన్న డబ్బును సూచిస్తుంది.
- బైబ్యాక్ ప్రక్రియలో అనేక తేదీలను ట్రాక్ చేస్తూ, ఆమోదం, ప్రకటన, తెరవడం, టెండర్ ఫారం యొక్క ధృవీకరణకు మూసివేయడం మరియు బిడ్ల సెటిల్మెంట్ యొక్క తేదీ ముఖ్యం.
ఈ అంశాలన్నీ ట్రాక్ చేయడమే కాకుండా, ఒక షేర్ హోల్డర్ కంపెనీ యొక్క ట్రాక్ రికార్డ్, దాని లాభదాయకత, నాయకత్వం మరియు దృష్టిని పరిశీలిస్తారు, దాని అభివృద్ధి మార్గం కాకుండా మరియు సమగ్ర పరిశోధన ఆధారంగా ఒక కాల్ తీసుకోవడం ముఖ్యం.
షేర్ బైబ్యాక్ కోసం ఎలా అప్లై చేయాలి?
ఇప్పుడు మీరు ‘నేను ఒక బైబ్యాక్ కోసం ఎలా అప్లై చేయాలి’ అని ఆలోచిస్తున్నట్లయితే? మేము మిమ్మల్ని కవర్ చేసాము. షేర్-బైబ్యాక్ పథకాల విషయానికి వస్తే, క్యాపిటల్ మార్కెట్ రెగ్యులేటర్ ₹2 లక్షల వరకు విలువగల కంపెనీలో నిలిపి ఉంచబడిన షేర్లను కలిగి ఉన్న రిటైల్ పెట్టుబడిదారులకు 15% బైబ్యాక్ భాగాన్ని తప్పనిసరిగా రిజర్వ్ చేసింది. ఈ శాతం బైబ్యాక్ ఆఫర్ యొక్క రికార్డ్ తేదీన చూసిన విధంగా స్క్రిప్ యొక్క మార్కెట్ విలువను కూడా పరిగణనలోకి తీసుకుంటుంది.
గుర్తుంచుకోవలసిన మొదటి అంశం ఏంటంటే మీరు టెండర్ షేర్ల ఎంపిక గురించి తెలుసుకోవాలి. ఒకరు వారి డీమ్యాట్ అకౌంట్ ద్వారా షేర్లను ఎలా కొనుగోలు చేస్తారు అలాగే, ఆఫర్ సమయంలో వారి ఆన్లైన్ డీమ్యాట్ అకౌంట్ను సందర్శించడం ద్వారా షేర్లను టెండర్ చేయవచ్చు. ఒకవేళ కంపెనీ ద్వారా ఒక బైబ్యాక్ కోసం ఆఫర్ ఇప్పుడే తెరవబడితే, మీరు దానిని ఒక ప్రత్యేక బైబ్యాక్ ఎంపికగా లేదా మీ బ్రోకరేజ్ ఆధారంగా ఒక ‘ఆఫర్ ఫర్ సేల్’ ఎంపిక కింద చూస్తారు.
తిరిగి ఇవ్వడాన్ని అంగీకరించడానికి బైబ్యాక్ ఆఫర్ మిమ్మల్ని పొందుతుంది, మీరు ఒక బైబ్యాక్ కోసం ఫిక్స్ చేయబడిన ధరను తనిఖీ చేయాలి. అదే సమయంలో, ఆఫర్ యొక్క చెల్లుబాటు కూడా ముఖ్యం. షేర్లను తిరిగి కొనుగోలు చేయడానికి మీకు అనుమతించబడే రోజుల సంఖ్య చాలా ముఖ్యం, ఎందుకంటే ఇది మీ కంపెనీ ద్వారా షేర్లను తిరిగి కొనుగోలు చేయగల ఏకైక వ్యవధి.
షేర్ల బైబ్యాక్ కోసం ఆన్లైన్లో ఎలా అప్లై చేయాలో ప్రజలు చూసినప్పుడు, తరచుగా తీసుకురాబడే మరొక పారామితి అనేది రికార్డ్ తేదీ. రికార్డ్ తేదీ మీరు ఒక బైబ్యాక్ కోసం అప్లై చేయవచ్చా లేదా మొదటి ప్రదేశంలో ఒకదాన్ని అందుకోవడానికి అర్హత కలిగి ఉన్నారా అనేదానిని అంచనా వేయడానికి సహాయపడుతుంది. రికార్డ్ తేదీ అనేది ఒక బైబ్యాక్ కోసం అర్హత పొందడానికి మీరు మీ పోర్ట్ఫోలియోలో పంచుకోవలసిన తేదీ. మీరు ఏ షేర్లు లేకుండా ఈ తేదీని అధిగమించినట్లయితే, మీరు షేర్ బైబ్యాక్ కోసం అప్లై చేయలేరు.
షేర్ బైబ్యాక్ అప్లికేషన్ ప్రాసెస్ సమయంలో, మీకు కంపెనీ ద్వారా ఒక టెండర్ ఫారం ఇవ్వబడుతుంది. ఈ ఫారం మీరు టెండర్ చేయాలనుకుంటున్న ఆ కంపెనీ యొక్క షేర్ల సంఖ్యను నమోదు చేస్తారు. టెండర్ ఫారంకు జోడించబడిన అంగీకార నిష్పత్తి ఉంది, ఇది షేర్ బైబ్యాక్ల కోసం మీ అభ్యర్థనను కంపెనీ ఎలా అంగీకరించాలో సూచిస్తుంది. షేర్ బైబ్యాక్స్ కోసం వివిధ కంపెనీలు వేర్వేరు నిష్పత్తులను కలిగి ఉంటాయి.
ఒక కంపెనీ ఇచ్చిన సాధారణ టెండర్ ఫారంలో మీరు ఆశించవచ్చు ఇక్కడ ఇవ్వబడింది. సాధారణంగా ఈ క్రింది విధంగా మూడు ఫీల్డ్లు ఉన్నాయి:
- రికార్డ్ తేదీ నాటికి పేర్కొన్న కంపెనీ నుండి మీరు కలిగి ఉన్న షేర్ల సంఖ్య
- బైబ్యాక్స్ కోసం అర్హతా ప్రమాణాలకు సరిపోయే షేర్ల సంఖ్య
- ఒకరు బైబ్యాక్ కోసం అప్లై చేస్తున్న షేర్ల సంఖ్య.
ఒకసారి అప్లికేషన్ చేయబడిన తర్వాత, ఆఫర్ కోసం బుక్ చేయబడిన షేర్లు కంపెనీ యొక్క ఆర్ అండ్ టి ఏజెంట్కు బదిలీ చేయబడతాయి. ఒక ట్రాన్సాక్షన్ రిజిస్ట్రేషన్ స్లిప్ లేదా ఇమెయిల్ రూపంలో మీతో షేర్ టెండర్ కోసం మీ అభ్యర్థన యొక్క రసీదును బ్రోకరేజ్ హౌస్ కూడా పంచుకుంటుంది. కంపెనీ అంగీకార నిష్పత్తికి మించి మరియు అంతకంటే ఎక్కువగా చేయబడిన షేర్ టెండర్ల కోసం కస్టమర్ నుండి ఏదైనా ఆఫర్ అప్లికెంట్ యొక్క డిమ్యాట్ అకౌంట్కు వారి ట్రాన్సాక్షన్ ప్రాసెస్ చేయబడుతున్న సమయంలో తిరిగి క్రెడిట్ చేయబడుతుంది.
షేర్లు టెండర్ చేయబడిన తర్వాత ఇది రిటైల్ పెట్టుబడిదారుల సంఖ్య మరియు టెండర్ సమయంలో వర్తింపజేయబడిన షేర్ కౌంట్ పై ఆధారపడి ఉంటుంది, కంపెనీ యొక్క బైబ్యాక్ స్కీమ్ కోసం అంగీకార నిష్పత్తి అంచనా వేయబడుతుంది. సారాంశంలో, షేర్ల బైబ్యాక్ కోసం ఎలా అప్లై చేయాలి అనేది ఒక కంపెనీ అందించిన టెండర్ ఫారం ద్వారా అప్లై చేయడం మరియు రికార్డ్ తేదీ వంటి పారామీటర్లను పరిగణనలోకి తీసుకోవడం, మరియు దాని బైబ్యాక్ కోసం షేర్ ఫిక్స్ చేయబడి ఉండే ధర.
ముగింపు
అందువల్ల షేర్ల బైబ్యాక్ అనేది ఒక సులభమైన ప్రాసెస్. తగినంత సమాచారంతో అన్ని ట్రేడ్లను సురక్షితం చేయడానికి ఏంజిల్ వన్ వంటి విశ్వసనీయ బ్రోకర్ను ఉపయోగించండి.