માર્ચ 2020 માં, ભારત મા કોવિડ–19 પ્રેરિત રાષ્ટ્રીય લૉકડાઉનની જાહેરાત થય તે પહેલા 24 મી માર્ચ, 2020 ના રોજ, સ્ટૉક માર્કેટમા લગભગ 21 ટ્રેડિંગ દિવસોમાં 30 ટકાથી વધુ કરેક્શન કરવામા/સુધારવામા આવ્યુ હતુ– , ભૂતકાળમાં માર્કેટ કરેક્શનની/સુધારાની આવી અભૂતપૂર્વ ગતિક્યારેય જોવામા આવી ન હતી. બજારોએ સ્લાઇડિંગ અર્થવ્યવસ્થામાં કિંમત અને તેના પરિણામો, જેમ કે નોકરી નુકસાન, વ્યવસાય અવરોધ અને ઓછા કોર્પોરેટ નફા વગેરે દ્વારા વૈશ્વિક મહામારીની અસરોમા છૂટ આપવાનું શરૂ કર્યું હતુ. બજારોને તેમને સુધારતા પહેલાં વાસ્તવિક કાર્યક્રમો/દેખાવો માટે પ્રતીક્ષા કરવાની જરૂર ન હતી. જ્યારે રોકાણકારો તેમની સંપત્તિને વધારવા માટે આગામી શ્રેષ્ઠ વ્યૂહરચના વિશે વિચારવાનુ/ધ્યાનમાં રાખવાનું શરૂ કરે છે, ત્યારે મૂલ્ય/વેલ્યુ સ્ટૉક્સ ફરીથી આશા રાખે છે તેમ લાગે છે.
સ્ટૉક માર્કેટ કરેક્શન/સુધારો શું છે?
જ્યારે સ્ટૉક માર્કેટ સતત વિસ્તૃત સમયગાળા સુધી આગળ વધી રહ્યું/ઊપર જતુ હોય છે, ત્યારે સ્ટૉક માર્કેટમા કરેક્શન/સુધારાની આગાહી કરવામાં એક બઝ બનાવે છે. સ્ટૉક માર્કેટ અથવા શેર માર્કેટ કરેક્શન/સુધારણા સામાન્ય રીતે તેના તાજેતરના હાઇ પોઇન્ટથી અથવા માર્કેટ ઇન્ડેક્સની કિંમતમાં 10-20 ટકા ઘટાડો છે. સામાન્ય રીતે, બજારમાં કરેક્શન/સુધારો એ સામાન્ય રીતે એક ટૂંકા ગાળાની ઘટના છે, જે થોડા અઠવાડિયા અથવા મહિના સુધી ચાલુ રહે છે. તે ક્રેશ અથવા બબલ સાથે પર્યાપ્ત નથી અને કરેક્શન્સ/સુધારાઓ ને રોકાણના નિયમિત ભાગ તરીકે જોવામાં આવે છે.
સ્ટૉક માર્કેટ કરેક્શન/સુધારણાને શું ટ્રિગર કરે છે?
લાંબા સમયગાળામાં સ્ટૉક માર્કેટની સતત વૃદ્ધિ દરમિયાન, મોટાભાગના રોકાણકારો પૈસા કમાવવા ઈચ્છે છે જે એક અસ્થાયી ઉત્સાહ તરફ દોરી જાયછે. આ તે છે જે સ્ટૉક્સને તેમના વાસ્તવિક મૂલ્યથી ઉપર વેચાણ કરે છે અને જ્યારે સ્ટૉક્સ તેમના મૂળ મૂલ્ય પર પાછા આવે છે ત્યારે બજારમાં કરેક્શન/સુધારો થાય છે. જ્યારે કોઈ ઇવેન્ટ જોખમી વેચાણ બનાવે છે ત્યારે સુધારાઓ જોવામાં આવે છે અને જ્યારે બજારમાં કરેક્શન/સુધારો થાય ત્યારે સ્માર્ટ રોકાણકારો વેચાણ કરતા નથી કારણ કે તેઓ નુકસાનથી પુનઃપ્રાપ્ત કરવા માટે જરૂરી સમયની પુર્તી કરે છે.
મૂલ્યના/વેલ્યુ સ્ટૉક્સમાં રોકાણ
મૂલ્ય/વેલ્યુ સ્ટૉક્સ તે કંપનીઓના શેર છે જેની કિંમતો ઇન્ટ્રિન્સિક અથવા બુક વેલ્યૂ કરતાં ઓછી છે જે તેમની કંપનીના મૂળભૂત સૂચનો/ફંડામેન્ટલ્સ સુચવે છે, મૂલ્ય/વેલ્યુ સ્ટૉક્સ અથવા મૂલ્ય રોકાણમાં/વેલ્યુ ઈન્વેસ્ટ્મેન્ટમા રોકાણ કરવુ એ એક લાંબા ગાળાનો, કન્ઝર્વેટિવ અભિગમ છે જેમાં હાલમાં કંપનીના શેર પ્રાઈસ/કિંમતોને તેમના આંતરિક મૂલ્ય કરતાં ઓછા મૂલ્ય પર ખરીદવા અને હોલ્ડકરવાનો સમાવેશ થાય છે.
સ્ટૉક પસંદગી માટે મૂલ્ય રોકાણ/વેલ્યુ ઈન્વેસ્ટ્મેન્ટ પદ્ધતિને અપનાવવું સામાન્ય રીતે બે સિદ્ધાંતો પર આધારિત છે આંતરિક/ઇન્ટ્રિન્સિક વેલ્યુ/મૂલ્ય અને સુરક્ષાનું માર્જિન/માર્જિન ઓફ સેફ્ટી.
ઇન્ટ્રિન્સિક વૅલ્યૂ: કંપનીના ફંડામેન્ટલ્સ વેલ્યુ અને પ્રદર્શનના આધારે સ્ટૉકની આંતરિક મૂલ્ય/ઇન્ટ્રિન્સિક વેલ્યુ નક્કી કરવામાં આવે છે– જેમ કે કેશ ફ્લો/રોકડ પ્રવાહ, રેવન્યુ, આવક/કમાણી, તેમજ અન્ય વિવિધ માહિતી જેમ કે બ્રાન્ડ, વ્યવસાય મોડેલ વગેરે.
તેમના આંતરિક મૂલ્ય કરતાં ઓછા સ્ટૉક્સની ઓળખ અને ખરીદી દ્વારા, રોકાણકાર જ્યારે બજાર ઓળખે છે કે સ્ટૉક્સની કિંમત ઓછી હોય છે, ત્યારે તેઓ વધુ સારું રિટર્ન/વળતર જોવાની આશા રાખે છે કારણ કે જો વિશ્લેષણ મુજબ ફંડામેન્ટલ્સ મજબૂત હોય તો, સ્ટૉક ની વૅલ્યૂ વધવી જોઈએ.
માર્જિન ઓફ સેફ્ટી/સુરક્ષાનો માર્જિન: મૂલ્ય રોકાણ/વેલ્યુ ઈન્વેસ્ટ્મેન્ટ નો બીજો સિદ્ધાંત માર્જિન ઓફ સેફ્ટી છે જે સ્ટૉકના ઇન્ટ્રિન્સિક વેલ્યુ/આંતરિક મૂલ્ય અને તેના બજારની કિંમત/માર્કેટ પ્રાઈસ વચ્ચેનો તફાવત છે. આ તફાવત જેટલો ઉચ્ચતમ હશે, તેટલુ જ વ્યાપક સેફ્ટી નુ/સુરક્ષાનો માર્જિન હશે, અને જ્યારે સ્ટૉક અપેક્ષાઓ અનુસાર કામ ન કરે ત્યારે રોકાણકારને/ઈન્વેસ્ટર્સને પૈસા ગુમાવવાની સંભાવના ઓછી હોય છે.
મૂલ્યના/વેલ્યુ સ્ટૉક્સમાં કેવી રીતે રોકાણ કરવું
મૂલ્ય/વેલ્યુ સ્ટૉક્સમાં રોકાણ કરવા માટે ધીરજ, સખત મહેનત અને ઘણારિસર્ચ/સંસોધનની સારી ડીલ/શોદાની જરૂર છે. એકવાર તમે મૂલ્ય/વેલ્યુ સ્ટૉક્સ નક્કી કરો, પછીતેમને લાંબા સમયમાં ખરીદવા અને હોલ્ડ કરવા માટે તૈયાર રહો.
સંશોધન અને વિશ્લેષણ/રીસર્ચ અને એનાલીસીસ
સ્ટૉકનું આંતરિક મૂલ્ય/ઇન્ટ્રિન્સિક વેલ્યુ શોધવાથી હંમેશા કંપનીના મૂળભૂત/ફન્ડામેન્ટલ અનુકૂળ સંશોધન થાય છે. આ ફન્ડામેન્ટલ્સ/મૂળભૂત ની બાબતોના કેટલાક મહત્વપૂર્ણ પાસાઓને ધ્યાનમાં લેવાથી સારા મૂલ્ય/વેલ્યુ સ્ટૉકને ઓળખવામાં મદદ મળશે.
P/E રેશિયો: મૂલ્ય/વેલ્યુ સ્ટૉકનું સૌથી પ્રમુખ ફન્ડામેન્ટલ ,જે જોવાની જરૂર છે તે તેનું P/E અથવા પ્રાઇસ–ટુ–અર્નિંગ રેશિયો છે. તે સૂચવે છે કે શુ કંપનીની કમાણીની ક્ષમતા સાથે સ્ટૉકની કિંમત ચોક્કસપણે મેળ ખાય છે. ઓછું P/E રેશિયો અંડરવેલ્યુડ સ્ટૉકને દર્શાવી શકે છે.
મફત રોકડ પ્રવાહ/ફ્રી કેશ ફ્લો: આ કંપની દ્વારા તેના તમામ ખર્ચાઓ પછી જનરેટ કરવામાં આવતી પૈસાની રકમ છે. ઉચ્ચ મફત રોકડ પ્રવાહ/હાઈ ફ્રી કેશ ફ્લો ધરાવતી કંપનીઓ પરંતુ કેટલાક નબળા કમાણીના/વીક અર્નીંગ્સ અહેવાલો તેમના સ્ટોક ને અંડરવેલ્યૂ કરી શકે છે. તેમ છતાં, તેઓ આમાં રોકાણ/ઈન્વેસ્ટ કરવા માટે સારા મૂલ્યવાન/વેલ્યુ સ્ટૉક્સ છે.
ઉચ્ચ/હાઈ ડિવિડન્ડ: જો કોઈ કંપનીની ડિવિડન્ડની ઉપજ/યીલ્ડ તેના પ્રતિસ્પર્ધીઓ કરતાં વધુ હોય, તો શેર મૂલ્ય/વેલ્યુ તેના ડિવિડન્ડના સંબંધિત અન્ડરપ્રાઈસ કરી શકાયછે. જોકે, સાવચેત શબ્દ/સાવધાની રાખવાની બાબત એ છે કે કંપની ફાઇનાન્શિયલ સમસ્યા મા પણ આવી શકે છે અને અટકાવી શકાય તેવા/બિનસલાહ ભર્યા ડિવિડન્ડ્સ પણ ચુકવી શકે છે.
કંપનીનું સંબંધિત પ્રદર્શન/રીલેટીવ પર્ફોર્મન્સ: મજબૂત ફન્ડામેન્ટલહોવા છતાં, કંપની, સમયસર કંપનીના ઇતિહાસમાં કેટલીક વિવેકપૂર્ણ/વિશિષ્ટ ઘટનાઓને કારણે સમય જતા તેના સ્પર્ધકો/સ્પર્ધાકારો થી પાછળ રહી શકે છે. જો આવી કંપનીના સ્ટૉક્સ શેર માર્કેટ કરેક્શન/સુધારા દરમિયાન ખૂબ ઓછું ચાલેછે, તો આ મૂલ્ય/વેલ્યુ સ્ટૉક્સ ખરીદવાનો સારો સમય છે.
કંપનીના લક્ષ્યો: કંપનીના લાંબા ગાળાની યોજનાઓ અને લક્ષ્યોજ નહીં, પરંતુ તેની વ્યવસ્થાપન/મેનેજમેન્ટ ટીમ અને વ્યવસાયના સિદ્ધાંતોનુ સંશોધન અને તેને સમજવું મહત્વપૂર્ણ છે. ખાતરી કરો કે આ યોજનાઓ અને લક્ષ્યો તેમના સ્ટૉક્સમાં રોકાણ કરતા પહેલાં લાંબા ગાળા સુધી બજારમાં કંપનીની સ્થિતિને મજબૂત બનાવશે.
વૅલ્યૂ સ્ટૉક પોર્ટફોલિયો ડાઇવર્સિફિકેશન
મુલ્યાંકન કર્યુ હોવા છતા પણ મૂલ્ય/વેલ્યુ સ્ટૉક્સમાં રોકાણ કરવા પર ચોક્કસ જોખમ હોય છે. ઉદાહરણ તરીકે, હંમેશા મુલ્યાંકન કરવામા આવતી કંપનીઓની વર્તમાન મૂલ્યમાથી ઘટાડો થવાની સંભાવના હોય છે અથવા તેમના આંતરિક મૂલ્ય/ઈન્ટ્રિન્સિક વેલ્યુ ક્યારેય મેળવી શકાતી નથી. કંપનીના ફન્ડામેન્ટલસંશોધન અને વિશ્લેષણ હોવા છતાં, તમારા તમામ અંડાને એક જ બાસ્કેટમાં મૂકવા એ ક્યારેય એક સારો વિચાર નથી.
પોર્ટફોલિયોની વિવિધતા/ડાઈવર્શીફીકેશન હંમેશા કંપનીના નુકસાન અને અપૂર્ણ પ્રદર્શનને ઓફસેટ કરવામાં અને જોખમને ઘટાડવામાં મદદ કરે છે. વિવિધ કંપનીઓના મૂલ્ય/વેલ્યુ સ્ટૉક્સમાં રોકાણ કરવું એ તમારા સ્ટૉક પોર્ટફોલિયોને વિવિધતા આપવાની/ડાઈવર્સીફાય કરવાની એક સ્માર્ટ રીત હોઈ શકે છે.
સ્ટૉક્સ હોલ્ડ કરવામાં ધીરજ રાખો
તમે મૂલ્ય/વેલ્યુ સ્ટૉક્સની કિંમતો લગભગ હમેશા વધતા અને ઘટતા જોવો છો અને નિશ્ચિત રીતે એવા ક્ષણો પણ આવશે જ્યારે તમને વધુ સારી રિટર્ન માટે સ્ટૉક્સ વેચવા ની લાલચ પણ આવશે. પરંતુ યાદ રાખો કે રોકાણ કરવાનું મૂલ્ય લાંબા ગાળાના લક્ષ્યો પર ભાર આપે છે અને સ્થિર અને વિશ્વસનીય વળતર માટે વર્ષો સુધી તમારી સ્થિતિને એકસાથે રાખવા માટે તૈયાર રહેવુ વધુ સારું છે.
સ્ટૉક માર્કેટ કરેક્શન/સુધારા દરમિયાન મૂલ્ય/વેલ્યુ સ્ટૉક્સમાં રોકાણ કરવું
રોકાણકારો/ વ્યવસાયિકો, માને છે કે જ્યારે અર્થવ્યવસ્થા નકારવામાં આવે કે તેમા ઘટાડો આવે ત્યારે મૂલ્ય/વેલ્યુ સ્ટૉક્સ વધુ સારું પ્રદર્શન કરે છે અને બજાર સ્વયંને સુધારે છે. મજબૂત ફંડામેન્ટલ્સ અને લાંબા ગાળાની વૃદ્ધિ કાર્યક્રમ ધરાવતી/એજંડા વાળી કંપનીઓના મૂલ્ય/વેલ્યુ સ્ટૉક્સમાં રોકાણ કરવા માટે બજાર/માર્કેટ કરેક્શન/સુધારણા એ અનુકૂળ સમય છે. શેર માર્કેટ કરેક્શન/સુધારા દરમિયાન, ઉચ્ચ–મૂલ્યવાન/વેલ્યુ ધરાવતા સ્ટૉક્સ વધુ સારા રિટર્નની ખાતરી કરે છે પરંતુ તે ઓછી કિંમત પર પણ ઉપલબ્ધ હોય છે. જો કે, તેના મૂલ્ય/વેલ્યુ સ્ટૉક્સ ખરીદવાનો નિર્ણય લેતા પહેલાં કંપનીના પાછલા/અગાઉના વિકાસ પ્રદર્શન/ગ્રોથ પર્ફોર્મન્સ, તેના વ્યવસાય અને વ્યવસ્થાપનની ગુણવત્તા અને તેના લાંબા ગાળાની સહનશક્તિ/સહકાર ને સંપૂર્ણપણે મૂલ્યાંકન કરવુ અને કાળજીપૂર્વક સમજવું મહત્વપૂર્ણ છે.