వివిధ మార్కెట్లలో ఫ్యూచర్స్ దర అస్థిరతకు వ్యతిరేకంగా రక్షణ కోసం మరియు ధర కదలికలతో ప్రయోజనం పొందాలని కోరుకునే స్పెక్యులేటర్ల ద్వారా విస్తృతంగా ఉపయోగించబడతాయి. ఒక ఫ్యూచర్స్ కాంట్రాక్ట్ ఒక కొనుగోలుదారు లేదా విక్రేతకు ఒక నిర్దిష్ట భవిష్యత్తు ధర వద్ద ఒక నిర్దిష్ట ఆస్తిని కొనుగోలు లేదా విక్రయించే హక్కును ఇస్తుంది.
ఫైనాన్షియల్ మరియు కమోడిటీ సెగ్మెంట్స్ రెండింటిలోనూ అనేక రకాల ఫ్యూచర్స్ ఉన్నాయి. కొన్ని రకాల ఫైనాన్షియల్ ఫ్యూచర్స్ లో స్టాక్, ఇండెక్స్, కరెన్సీ మరియు వడ్డీ ఫ్యూచర్స్ ఉంటాయి. వ్యవసాయ ఉత్పత్తులు, గోల్డ్, ఆయిల్, కాటన్, ఆయిల్సీడ్ వంటి వివిధ రకాల కమోడిటీలకు కూడా ఫ్యూచర్స్ ఉన్నాయి
వివిధ రకాల ఫ్యూచర్స్ను చూద్దాం.
స్టాక్ ఫ్యూచర్స్
ఇండెక్స్ ఫ్యూచర్స్ 2000 సంవత్సరంలో భారతదేశంలో మొదట కనిపించింది. ఇవి కొన్ని సంవత్సరాల తర్వాత వ్యక్తిగత స్టాక్ ఫ్యూచర్స్ ద్వారా అనుసరించబడ్డాయి. స్టాక్ ఫ్యూచర్స్ లో వ్యాపారం చేయడంలో అనేక ప్రయోజనాలు ఉన్నాయి. పరపతిలో అతిపెద్దది. స్టాక్ ఫ్యూచర్స్ లో ట్రేడింగ్ చేయడానికి ముందు, మీరు బ్రోకర్ తో ప్రారంభ మార్జిన్ డిపాజిట్ చేయాలి. ప్రారంభ మార్జిన్ అయితే, 10 శాతం, మీరు బ్రోకర్కు కేవలం రూ 5 లక్షలు చెల్లించడం ద్వారా రూ 50 లక్షల విలువగల ఫ్యూచర్స్ లో వ్యాపారం చేయవచ్చు. లావాదేవీల పరిమాణం పెద్దదిగా, మీ లాభం ఎక్కువగా ఉంటుంది. కానీ ప్రమాదాలు మరింత ముఖ్యమైనవి. మీరు బిఎస్ఇ మరియు ఎన్ఎస్ఇ వంటి స్టాక్ ఎక్స్చేంజ్ లపై స్టాక్ ఫ్యూచర్లను ట్రేడ్ చేసుకోవచ్చు. అయితే, అవి స్టాక్స్ యొక్క నిర్దిష్ట జాబితా కోసం మాత్రమే అందుబాటులో ఉంటాయి.
ఇండెక్స్ ఫ్యూచర్స్
ఇండెక్స్ ఫ్యూచర్స్ను భవిష్యత్తులో సెన్సెక్స్ లేదా నిఫ్టీ వంటి సూచికల కదలికలపై ఊహించడానికి ఉపయోగించవచ్చు. నెల గడువు తేదీతో రూ 40,000 వద్ద బిఎస్ఇ సెన్సెక్స్ ఫ్యూచర్స్ ను మీరు కొనుగోలు చేసారు అనుకుందాం. సెన్సెక్స్ 45,000 కు పెరిగితే, మీరు రూ. 5,000 లాభం పొందవచ్చు. అది రూ 30,000 కు తగ్గితే, ఆ సందర్భంలో, మీ నష్టాలు రూ 5,000 అవుతాయి. ఇండెక్స్ ఫ్యూచర్స్ ను పోర్ట్ఫోలియో మేనేజర్లు వారి ఈక్విటీ స్థానాలను తగ్గించడానికి ఉపయోగిస్తారు. భారతదేశంలోని కొన్ని సూచిక ఫ్యూచర్స్ లో సెన్సెక్స్, నిఫ్టీ 50, నిఫ్టీ బ్యాంక్, నిఫ్టీ ఐటి మొదలైనవి ఉంటాయి.
కరెన్సీ ఫ్యూచర్స్
వివిధ రకాల ఫైనాన్షియల్ ఫ్యూచర్స్ లో ఒకటి కరెన్సీ ఫ్యూచర్స్. ఈ ఫ్యూచర్స్ కాంట్రాక్ట్ భవిష్యత్తులో మరొక కరెన్సీ (యూరో వర్సెస్ యుఎస్డి, మొదలైనవి)తో ఒక నిర్దిష్ట రేటుతో ఒక కరెన్సీని కొనుగోలు చేయడానికి లేదా విక్రయించడానికి మీకు అనుమతిస్తుంది. ఇవి రిస్కులను హెడ్జ్ చేయాలనుకునేవారు మరియు స్పెక్యులేటర్ల ద్వారా ఉపయోగించబడతాయి. ఉదాహరణకు, భారతదేశంలో ఒక ఇంపోర్టర్ రూపాయలకు వ్యతిరేకంగా కరెన్సీలో ఏదైనా అభివృద్ధికి వ్యతిరేకంగా రక్షించడానికి యుఎస్డి ఫ్యూచర్స్ కొనుగోలు చేయవచ్చు.
కమోడిటీ ఫ్యూచర్స్
వ్యవసాయ ఉత్పత్తులు, గోల్డ్, సిల్వర్, పెట్రోలియం మొదలైన వాటితో సహా వివిధ వస్తువుల భవిష్యత్తులో ధర మార్పులకు వ్యతిరేకంగా హెడ్జింగ్ చేయడాన్ని కమోడిటీ ఫ్యూచర్స్ అనుమతిస్తాయి. ప్రైవేట్ కంపెనీలు మరియు ప్రభుత్వాలతో సహా కరెన్సీ మార్కెట్లు అత్యంత అస్థిరమైనవి మరియు సాధారణంగా పెద్ద సంస్థాగత ఆటగాళ్ల డొమైన్ ఇది. ప్రారంభ మార్జిన్లు కమోడిటిలలో తక్కువగా ఉంటాయి కాబట్టి, కమోడిటీ ఫ్యుచర్స్ లో ప్లేయర్లు గణనీయమైన స్థానాలు తీసుకోవచ్చు. అయితే ప్రాఫిట్ సామర్థ్యం చాలా ఎక్కువగా ఉంటుంది, కానీ ప్రమాదాలు అధికంగా ఉంటాయి. భారతదేశంలో, ఈ ఫ్యూచర్స్ మల్టీ కమోడిటీ ఎక్స్ఛేంజ్ (ఎంసిఎక్స్) మరియు నేషనల్ కమోడిటీ మరియు డెరివేటివ్స్ ఎక్స్ఛేంజ్ వంటి కమోడిటీ ఎక్స్ఛేంజ్ పై ట్రేడ్ చేయబడతాయి.
వడ్డీ రేటు ఫ్యూచర్స్
ఒక వడ్డీ రేటు ఫ్యూచర్ అనేది వివిధ రకాల ఫ్యూచర్స్ లో ఒకటి. ఒక ముందుగా నిర్ణయించబడిన తేదీన నిర్దిష్ట ధర వద్ద ఒక డెట్ ఇన్స్ట్రుమెంట్ కొనుగోలు లేదా అమ్మడం చేయడానికి ఒక ఒప్పందం. అంతర్లీన ఆస్తులు ప్రభుత్వ బాండ్లు లేదా ట్రెజరీ బిల్లులు. మీరు వీటిని ఎన్ఎస్ఇ మరియు బిఎస్ఇ పై ట్రేడ్ చేసుకోవచ్చు.