પગારદાર કર્મચારી માટે કર આયોજન

ટૅક્સ પ્લાનિંગ સુનિશ્ચિત કરે છે કે તમે તમારી મહેનતથી કમાયેલી આવકમાંથી સૌથી વધુ લાભ મેળવો છો. પગારદાર કર્મચારી માટે, કર આયોજનની ઝીણવટભરી બાબતને સમજીને નોંધપાત્ર બચત અને નાણાંકીય સ્થિરતા વધી શકે છે. ભારતીય કરદાતા કરમાં તેમની આવકના લગભગ 20–25% ની ચુકવણી કરે છે. જો કે, છૂટ અને કપાત માટે કેટલાક ખર્ચની પરવાનગી છે, જે તમારા કુલ કરના ભારને નોંધપાત્ર રીતે ઘટાડી શકે છે અથવા તમારી આવકને કરમુક્ત બનાવી શકે છે. આ લેખમાં વ્યક્તિગત કર આયોજન માટે તમે જે સરળ પગલાં ભરી શકો છો તેને દર્શાવવામાં આવેલ છે.

તમારા પગારના ઘટકોથી લાભ લો

આ તમારા પગારના ઘટકો છે જેને કરપાત્ર આવકમાંથી મુક્તિ આપવામાં આવે છે. તેનો ઉપયોગ બુદ્ધિપૂર્વક કરવાથી તમને તમારી બચત વધારવામાં મદદ મળી શકે છે.

લીવ ટ્રાવેલ અલાઉન્સ (એલટીએ): કર્મચારીઓ આવકવેરા અધિનિયમ, 1961 હેઠળ મુક્તિ મર્યાદા સુધી, વેકેશન માટે મુસાફરી થયેલા ખર્ચ માટે મુક્તિનો દાવો કરવા માટે યોગ્ય છે. કોઈપણ વ્યક્તિ ટ્રેન, હવાઈ અથવા બસ દ્વારા મુસાફરી માટે છૂટનો ક્લેઇમ કરી શકે છે, જે છૂટની મર્યાદાને આધિન છે.

એલટીએ મુક્તિ ફક્ત ઘરેલું મુસાફરી પર લાગુ પડે છે. લાભોનો દાવો કરવા માટે, કર્મચારીએ વાસ્તવિક યાત્રા લેવાનો પુરાવો આપવો આવશ્યક છે.

હાઉસ રેન્ટ અલાઉન્સ (એચઆરએ): જો તમે ભાડાની મિલકતમાં રહો છો તો તમે એચઆઅરએ કપાતનો ક્લેઇમ કરી શકો છો. ટૅક્સ મુક્તિ માટે નીચેનામાંથી જે સૌથી ઓછા હોય તે લાગુ પડે છે:

• તમારી સેલરી સ્લિપમાં ઉલ્લેખિત વાસ્તવિક એચઆરએ રકમ
• નૉન-મેટ્રો શહેરોમાં ભાડાના આવાસ માટે, મૂળભૂત+ડીએ સહિત તમારી પગારનું 40% કપાત છે
• મુંબઈ, ચેન્નઈ, કોલકાતા અથવા દિલ્હી જેવા મેટ્રો શહેરોમાં રહેતા કર્મચારીઓ માટે, એચઆરએ કપાત તેમની પગારનું 50% છે
• એચઆરએ કપાત મૂળભૂત પગારના 10% બાદ ચૂકવેલ કુલ ભાડા બરાબર છે

હેલ્થ ઇન્શ્યોરન્સ પ્રીમિયમ: તમારા અથવા તમારા પ્રિયજનો માટે તમે જે પ્રીમિયમ ચૂકવો છો તે ઇન્કમ ટૅક્સ કાયદા મુજબ છૂટને આધિન છે. કલમ 80ડી હેઠળ મહત્તમ રૂપિયા 1,00,000 ની કપાતની પરવાનગી આપે છે.

કલમ 10(14)(આઈ) હેઠળ મુક્તિ ભથ્થું: નીચેના ભથ્થા કર્મચારી આવકવેરામાંથી મુક્તિ મળે છે.

• ઑફિસ સિવાયની અન્ય જગ્યાએ ઑફિસ ડ્યુટી કરવા માટે દૈનિક ભથ્થું
• વહીવટીય પ્રવૃત્તિમાં મદદ કરવા માટે ડ્રાઇવર મદદકર્તા અથવા ડ્રાઇવર ભથ્થું.
• અપસ્કિલ માટે શૈક્ષણિક શોધ માટે શૈક્ષણિક ભથ્થું.
• ઓફિસમાં ડ્રેસ કોડ જાળવવા માટે એકસમાન ભથ્થું પણ આવકવેરામાંથી મુક્તિ છે.

કર્મચારી ભવિષ્ય નિધિ (ઇપીએફ): માન્ય કર્મચારી ભવિષ્ય નિધિમાં નોકરીદાતાના યોગદાનને આવકવેરામાંથી મુક્તિ આપવામાં આવી છે. નોકરીદાતાનું પગાર (બેસિક+ડીએ) ના 12% સુધીનું યોગદાન કર મુક્ત છે.

રાષ્ટ્રીય પેન્શન યોજના (એનપીએસ): સેક્શન 80સીસીડી(1), 80સીસીડી(1બી), અને 80સીસીડી(2) હેઠળ, રાષ્ટ્રીય પેન્શન યોજનામાં યોગદાનને આવકવેરામાંથી મુક્તિ આપવામાં આવી છે. કર્મચારીઓ નીચેના કોષ્ટકમાં તેમે યોગ્યતા તપાસી શકો છો.

80સી હેઠળ કપાત: 80સી હેઠળ ઉપલબ્ધ કપાત ટેક્સના ભારને ઘટાડીને પગારદાર કર્મચારીઓ માટે ટૅક્સ પ્લાનિંગમાં સહાય કરી શકે છે. અમે કપાતપાત્ર વિકલ્પોમાં રોકાણ પરના નીચેના વિભાગમાં વિગતોની ચર્ચા કરી છે.

પ્રમાણિત કપાત: પ્રમાણિત કપાત 2019 માં રજૂ કરવામાં આવી હતી. પગારદાર કર્મચારીઓ રૂપિયા 50,000 ની કપાત અથવા તેમના પગારની રકમ, બેમાંથી જે ઓછી હોય તેનો ક્લેઇમ કરી શકે છે. તે વાહન અને તબીબી ભથ્થું બંનેને કવર કરે છે, જેની ગણતરી અલગથી કરવામાં આવે છે.

80સી હેઠળ કપાતપાત્ર વિકલ્પોમાં રોકાણ

પગારદાર કર્મચારીઓ કપાતપાત્ર વિકલ્પોમાં રોકાણો હેઠળ મંજૂર કપાતનો લાભ લઈ શકે છે. આવકવેરા મુક્તિ માટે પાત્ર રોકાણોની યાદી અહીં છે.

ફિક્સ્ડ ડિપોઝિટ: તમે ટૅક્સ–સેવિંગ ફિક્સ્ડ ડિપોઝિટમાં ઇન્વેસ્ટ કરી બચત કરી શકો છો. તમે આવકવેરા અધિનિયમ, 1961 ની કલમ 80સી હેઠળ વાર્ષિક રૂપિયા 1.5 લાખ સુધીની કપાતનો ક્લેઇમ કરી શકો છો. આ ફિક્સ્ડ ડિપોઝિટમાં 5-વર્ષનું લૉક–ઇન છે અને કમાયેલ વ્યાજ પર કર લાગુ પડે છે.

પબ્લિક પ્રોવિડન્ટ ફંડ (પીપીએફ):પીપીએફમાં ઇન્વેસ્ટ કરીને, તમે ઇન્કમ ટૅક્સ એક્ટ, 1961 ની સેક્શન 80સી હેઠળ વર્ષમાં રૂપિયા 1.5 લાખ સુધીની બચત કરી શકો છો, જ્યારે તમારા ઇન્વેસ્ટમેન્ટ પર ગેરંટીડ રિટર્ન કમાઈ શકો છો.

યુનિટ લિંક્ડ ઇન્શ્યોરન્સ પ્લાન (યુએલઆઈપી): યુએલઆઈપી પ્લાન્સમાં રોકાણ કરવાથી તમને 1961 ના આવકવેરા અધિનિયમની કલમ 80સી અને 10(10ડી) હેઠળ ટૅક્સ કપાત મેળવવાની મંજૂરી મળે છે.

ઇક્વિટી લિંક્ડ સેવિંગ સ્કીમ (ઇએલએસએસ): ઇએલએસએસ ટૅક્સ સેવિંગ લાભો સાથે મ્યુચ્યુઅલ ફંડ છે. તમે ઇક્વિટી લિંક્ડ સેવિંગ સ્કીમમાં રોકાણ કરીને વર્ષમાં રૂપિયા 1,50,000 ની ટૅક્સ છૂટ મેળવી શકો છો. ટેક્સ બચાવવાના તમામ સાધનોમાં, ઇએલએસએસમાં સૌથી વધુ વળતર ઉત્પન્ન કરવાની ક્ષમતા છે.

રાષ્ટ્રીય બચત પ્રમાણપત્રો: તમે રાષ્ટ્રીય બચત પ્રમાણપત્રો ખરીદીને સેક્શન 80સી હેઠળ ટૅક્સ બચાવી શકો છો. તમે તેમને બેંકો અથવા પોસ્ટ ઑફિસમાંથી ખરીદી શકો છો.

વરિષ્ઠ નાગરિકો બચત યોજના (એસસીએસએસ): એસસીએસએસમાં જમા કરેલ મુદ્દલ કર કપાતપાત્ર છે. જો કે, કર છૂટ પ્રાપ્ત કરવાની ઉપલી મર્યાદા રૂપિયા 1.5 લાખ છે.

જીવન વીમો: જીવન વીમા યોજનાઓ માટે ચૂકવેલ પ્રીમિયમ પણ કલમ 80સી હેઠળ કર છૂટ માટે યોગ્યતા ધરાવો છો.

ટૅક્સ ફાઇલિંગ

ભારતમાં આવક મેળવતી તમામ વ્યક્તિ માટે ટૅક્સ ફાઇલિંગ ફરજિયાત છે. તમામ કર કપાત અને મુક્તિને ઘટાડ્યા પછી કોઈપણ વ્યક્તિ ચોખ્ખી કરપાત્ર આવકનો અંદાજ લઈ શકે છે. કરની ગણતરી ફક્ત કરપાત્ર ભાગ પર જ કરવામાં આવે છે.

કરપાત્ર આવકની ગણતરી કરવા માટે નીચે આપેલ સૂત્ર છે.

ચોખ્ખી આવક = કુલ આવક – (કપાત + મુક્તિ)

વધુ બચત કરવા માટેની ટિપ્સ

• કલમ 80સી પર એક સારો ધ્યાન આપો: પગારદાર કર્મચારીઓ માટે આવકવેરા આયોજન માટે કલમ 80સી કદાચ સૌથી મહત્વપૂર્ણ સહયોગી છે. તે રોકાણના વિવિધ વિકલ્પો સાથે આવે છે જે તમને તમારા કરના ભારને ઘટાડવાની મંજૂરી આપે છે. તે તમારી કર ચુકવણીને ઓછી કરવા માટે ₹1,50,000 થી વધુ કર લાભો રજૂ કરે છે.
• રૂપિયા 1.5 લાખની મર્યાદા સાથે લક્ષ્યાંક: એકવાર મર્યાદા નક્કી થયા પછી, તમે સૌથી અનુકૂળ વિકલ્પને ધ્યાનમાં લેવા માટે પછાત કાર્ય કરી શકો છો. તમે લાઇફ ઇન્શ્યોરન્સ, પીપીએફ, ટૅક્સ–સેવિંગ મ્યુચ્યુઅલ ફંડ, એનએસસી વગેરે જેવા વિકલ્પોમાંથી પસંદ કરી શકો છો.
• સૌથી મહત્વપૂર્ણ વિકલ્પ જુઓ: તમારા એકંદર ફાઇનાન્શિયલ પ્લાન સાથે સંરેખિત સૌથી સંબંધિત વિકલ્પ પસંદ કરો.
• સેકન્ડરી વિકલ્પ પસંદ કરો: પ્રથમ વિકલ્પ પસંદ કર્યા પછી, તમે પેન્શન પ્લાનમાં રોકાણ જેવા બીજો વિકલ્પ પસંદ કરી શકો છો. રાષ્ટ્રીય પેન્શન યોજનામાં યોગદાન કરવાથી કલમ 80સીસીડી – એક 80સી ઉપવિભાગ હેઠળ કર કપાત માટે યોગ્ય છે .

હોમ લોનની કપાત: તમે સેક્શન 80સી હેઠળ હોમ લોન પર ટૅક્સ લાભનો ક્લેઇમ કરી શકો છો. તમે હોમ લોન પર ચૂકવેલ વ્યાજ માટે સેક્શન 24 હેઠળ કપાતનો ક્લેઇમ પણ કરી શકો છો.

• અન્ય વિભાગોને અવગણો: 80સી ઉપરાંત, તમે 80ડી, 80ઈ, અથવા 80જી જેવા અન્ય વિભાગો પણ શોધી શકો છો.

અંતિમ તારણ

વ્યક્તિગત કર આયોજનમાં સક્રિય રીતે જોડાઈને, પગારદાર કર્મચારીઓ તેમની આર્થિક સ્થિતિને ઓપ્ટિમાઇઝ કરી શકે છે, તેમના કરનો ભાર ઘટાડી શકે છે અને ભવિષ્ય માટે વધુ આર્થિક સુરક્ષા અને સ્થિરતા પ્રાપ્ત કરી શકે છે. જ્યારે તમે ભવિષ્યમાં તમારા કર યોજના બનાવો છો ત્યારે ઉપર દર્શાવેલ આ આવકવેરા આયોજનને લગતા કેટલાક સૂચનો યાદ રાખો.

વારંવાર પૂછાતા પ્રશ્નો