જો તમે તમારા મહેનતથી કમાયેલા પૈસાનું રોકાણ કરવાનું શરૂ કરી રહ્યા છો, તો તમારે તમારા રોકાણને લગતા વિકલ્પને કાળજીપૂર્વક પસંદ કરવાની જરૂર છે. સુરક્ષિત અને વિશ્વસનીય રોકાણ વિકલ્પો વિશે જાણો.
ઘણા બધા રોકાણ વિકલ્પો ઉપલબ્ધ હોવાથી, તમને રોકાણકાર તરીકે અનેક વિકલ્પો અંગે વિચાર કરવાની જરૂર રહે છે.. મ્યુચ્યુઅલ ફંડ અને પોસ્ટ ઑફિસ યોજનાઓ નાણાંકીય લક્ષ્યો પ્રાપ્ત કરવા માટે સૌથી વિશ્વસનીય રોકાણ વિકલ્પો છે. જ્યારે કેટલાક રોકાણકારો પોસ્ટ ઑફિસ યોજનાઓને પસંદ કરે છે, કારણ કે પોસ્ટ ઑફિસ સેવિંગ બેંક દેશની સૌથી મોટી રિટેલ બેંક છે જે સુરક્ષિત વળતર આપે છે, આ પૈકી કેટલાક વિવિધ વિકલ્પો, ડિવિડન્ડની આવક, વિવિધ ફેસિલિટીઝ અને વાજબી કિંમતને કારણે મ્યુચ્યુઅલ ફંડ પણ પસંદ કરે છે. જોકે આ યોજનાઓ વ્યાપક પ્રમાણમાં વળતર આપે છે, પરંતુ તેમની પાસે કેટલાક અંડરલાઈંગ રિસ્ક પણ છે. તેથી તે ગણતરી કરેલા જોખમ વિશે છે.
મ્યુચ્યુઅલ ફંડ અને પોસ્ટ ઑફિસ સ્કીમ વચ્ચેના તફાવતોને શીખતા પહેલાં, ચાલો તેઓ શું છે તે સમજીએ.
ઑનલાઇન મ્યુચ્યુઅલ ફંડ શું છે?
આ એક વ્યવસ્થિત યોજના છે જે શેરધારકો પાસેથી સંપત્તિઓને શેર, બોન્ડ્સ, મની માર્કેટ સાધનો અને અન્ય સંપત્તિઓ જેવી સિક્યોરિટીઝમાં રોકાણ કરવા માટે સંગ્રહિત કરે છે.
| એસેટ ક્લાસ પર આધારિત | રોકાણના લક્ષ્ય પર આધારિત | મેચ્યોરિટી સમયગાળા પર આધારિત | જોખમના આધારે |
|
|
|
|
મ્યુચ્યુઅલ ફંડને વિવિધ માપદંડોના આધારે નીચે મુજબ વ્યાપક રીતે વર્ગીકૃત કરી શકાય છે:
પોસ્ટ ઑફિસ યોજનાઓ શું છે?
પોસ્ટ ઑફિસ બચત યોજનાઓ સરકાર દ્વારા સમર્થિત યોજનાઓ છે જે રોકાણકારોને દર મહિને નિર્ધારિત રકમનું રોકાણ કરવાની મંજૂરી આપે છે.
નીચે જણાવેલ વિવિધ પોસ્ટ ઑફિસ બચત યોજનાઓ છે જેમાં તમે રોકાણ કરવાનું પસંદ કરી શકો છો.
- પોસ્ટ ઑફિસ સેવિંગ એકાઉન્ટ (એસબી)
- રાષ્ટ્રીય બચત રિકરિંગ ડિપોઝિટ એકાઉન્ટ (આરડી)
- નેશનલ સેવિંગ ટાઇમ ડિપોઝિટ એકાઉન્ટ (ટીડી)
- રાષ્ટ્રીય બચત માસિક આવક એકાઉન્ટ (એમસઆઈએસ)
- વરિષ્ઠ નાગરિક બચત યોજના ખાતું (એસસીએસએસ)
- પબ્લિક પ્રોવિડન્ટ ફંડ એકાઉન્ટ (પીપીએફ)
- સુકન્યા સમૃદ્ધિ એકાઉન્ટ (એસએસએ)
- રાષ્ટ્રીય બચત પ્રમાણપત્રો (એનએસસી)
- કિસાન વિકાસ પાત્ર (કેવીપી)
- બાળકોની યોજના માટે પીએમ કેર્સ, 2021
મ્યુચ્યુઅલ ફંડ અને પોસ્ટ ઑફિસ સ્કીમ્સ વચ્ચેનો તફાવત
હવે તમે જાણો છો કે મ્યુચ્યુઅલ ફંડ્સ અને પોસ્ટ ઑફિસ સ્કીમ્સ શું છે, બંને વચ્ચેના તફાવતને સમજવા માટે નીચેના કોસ્ટકને વાંચો.
| તફાવતના આધારે | મ્યુચ્યુઅલ ફંડ | પોસ્ટ ઑફિસ સ્કીમ્સ |
| અર્થ | આ એક વ્યવસ્થિત રોકાણ યોજના છે જે શેરધારકો પાસેથી સ્ટૉક્સ, બોન્ડ્સ, મની માર્કેટ સાધનો અને અન્ય સંપત્તિ જેવી સિક્યોરિટીઝમાં રોકાણ કરવા માટે પૈસા એકત્રિત કરે છે અથવા એકત્રિત કરે છે | પોસ્ટ ઑફિસના વ્યાજ દરો ભારત સરકાર દ્વારા પ્રોટોકોલ્સ મુજબ નિશ્ચિત અને સુધારવામાં આવે છે. |
| ધ્યાનમાં લેવા જેવા પરિબળો | તેઓ પૈસાના બજાર, આર્થિક ફેરફારો, સિક્યુરિટીઝની કામગીરી અને વધુ પર આધારિત છે | આ સંપૂર્ણપણે સુરક્ષિત છે કારણ કે તેઓ સરકાર દ્વારા ચલાવવામાં આવે છે |
| લિક્વિડિટી | તેમની ખરીદી અને રિડમ્પશન ઑનલાઇન અમલમાં મુકવામાં આવે છે, જે અસરકારક રીતે લિક્વિડિટીમાં વધારો કરે છે | કેટલીક પોસ્ટ ઑફિસ યોજનાઓમાં, એક નિર્ધારિત લૉક-ઇન સમયગાળો છે, જેના પહેલાં જો તમે પૈસા ઉપાડો છો, તો તે દંડને આધિન છે |
| રિટર્ન | માર્કેટ-ડ્રાઇવ કરેલું હોવાથી ફ્લેક્સિબલ રિટર્ન | આ કરાર પ્રકૃતિમાં હોવાથી ગેરંટીડ રિટર્ન |
| રોકાણની મર્યાદા | કોઈ ઉપરની મર્યાદા નથી | વિવિધ યોજનાઓના આધારે મર્યાદાઓ |
| કરવેરા | મ્યુચ્યુઅલ ફંડના ડિવિડન્ડ 13.84% ના વિતરણ કરને આધિન છે. જો એકમો એક વર્ષની અંદર વેચવામાં આવે છે, તો તમારે તમારા આવકવેરા સ્લેબ મુજબ કર ચૂકવવાની જરૂર છે, જો કે, જો એક વર્ષ પછી એકમો વેચવામાં આવે છે, તો 10% નો લાંબા ગાળાનો મૂડી લાભ કર વસૂલવામાં આવે છે | તમારા ઇન્કમ ટૅક્સ સ્લેબ દરો મુજબ કમાયેલ વ્યાજ પર જ ટૅક્સ લાગુ છે |
| માસિક ઇન્વેસ્ટમેન્ટ | રોકાણકાર વ્યવસ્થિત રોકાણ યોજના દ્વારા રોકાણ કરી શકે છે | તે રોકાણકારોને દર મહિને તેને જમા કરીને પૈસા ભેગું કરવાની મંજૂરી આપે છે |
| નિયમનકારી સંસ્થા | સિક્યોરિટીઝ એન્ડ એક્સચેન્જ બોર્ડ ઑફ ઇન્ડિયા (સેબી) | ભારત સરકાર |
માહિતગાર નિર્ણય લેવા માટે, બસ બે વચ્ચેના તફાવતોને જાણવું તમારા માટે પૂરતું ન હોઈ શકે. તમારે તમારા રોકાણના વિકલ્પો સાથે સંકળાયેલા ફાયદાઓ અને જોખમો જાણવાની જરૂર છે. આ લેખના આગામી વિભાગમાં, તમે આ લાભો અને નુકસાન વિશે જાણશો.
પોસ્ટ ઑફિસ યોજનાઓ અને મ્યુચ્યુઅલ ફંડના ફાયદાઓ અને નુકસાન
નીચે આપેલ ટેબલ તમને આ રોકાણ યોજનાઓના ફાયદાઓ અને નુકસાનને સમજવામાં મદદ કરશે એટલું જ નહીં પરંતુ તેની તુલના કરવામાં તમને પણ મદદ કરશે.
| ફાયદા | |
| મ્યુચ્યુઅલ ફંડ | પોસ્ટ ઑફિસ સ્કીમ્સ |
| મ્યુચ્યુઅલ ફંડમાં વધારાના શેર ખરીદવા માટે ડિવિડન્ડની આવકનો ઉપયોગ કરી શકાય છે, તેથી તમારા રોકાણમાં વધારો થવામાં મદદ કરી શકાય છે | આવકની નિયમિતતા અને મૂડીની સુરક્ષાને ધ્યાનમાં રાખીને, પોસ્ટ ઑફિસ યોજનાઓ સ્થિર આવક માટે સુરક્ષિત માર્ગ પ્રદાન કરે છે |
| કેટલાક મ્યુચ્યુઅલ ફંડ રૂપિયા100 જેટલી ઓછી એસઆઈપી ઑફર કરે છે, પરંતુ સામાન્ય પ્રેક્ટિસ એસઆઈપી માટે ન્યૂનતમ ઇન્વેસ્ટમેન્ટ તરીકે રૂપિયા 500 પર ભાર આપવાનો છે | પોસ્ટ ઑફિસ યોજનાઓમાં વિવિધ યોજનાઓ છે જે નવા માતાપિતા, વરિષ્ઠ નાગરિકો, ખેડૂતો વગેરે જેવા અનેક રોકાણકારોને અનુકૂળ છે. |
| મ્યુચ્યુઅલ ફંડનું વિવિધતા જોખમોને ઘટાડવામાં અને પોર્ટફોલિયો બનાવવામાં મદદ કરે છે | ભારતમાં 150,000 પોસ્ટ ઑફિસ લોકોને તેમના એકાઉન્ટને ઑનલાઇન ઍક્સેસ કરવામાં અને પોસ્ટ ઑફિસ એકાઉન્ટમાં અને અન્ય બેંકોમાં પણ પૈસા ટ્રાન્સફર કરવામાં સક્ષમ બનાવે છે |
| સિક્યોરિટીઝ એન્ડ એક્સચેન્જ બોર્ડ ઑફ ઇન્ડિયા (સેબી) સેબી (મ્યુચ્યુઅલ ફંડ) રેગ્યુલેશન, 1996 હેઠળ મ્યુચ્યુઅલ ફંડને નિયમિત કરે છે | તે ભારત સરકાર દ્વારા પાછા આવવાની ગેરંટીડ રિટર્ન પ્રદાન કરે છે |
| સંકળાયેલા જોખમો | |
| મ્યુચ્યુઅલ ફંડ | પોસ્ટ ઑફિસ સ્કીમ્સ |
| મ્યુચ્યુઅલ ફંડ બાહર નીકળવા માટે પ્રવેશ પર બોન્ડ અને માર્કેટ લેવલની મેચ્યોરિટી સાથે ખરીદી દ્વારા વ્યાખ્યાયિત કરવામાં આવે છે | માસિક આવક યોજનામાં રોકાણ કરેલી રકમ કર-કપાતપાત્ર નથી, જો કે, ફિક્સ્ડ ડિપોઝિટમાંથી વ્યાજની આવક આવકવેરા અધિનિયમ, 1961 ની કલમ 80સી હેઠળ કરપાત્ર છે |
| પોસ્ટ ઑફિસ યોજનાઓની તુલનામાં, કર થોડી ઊંચી બાજુ છે, અને લાંબા ગાળાના મૂડી લાભ કરને ધ્યાનમાં લેવામાં આવે છે | કારણ કે તે એક સુરક્ષિત રોકાણ વિકલ્પ છે, વ્યાજ દરો ઓછા હોય છે અને આમ, સંરક્ષક રોકાણકારોને અનુરૂપ હોય છે |
| મ્યુચ્યુઅલ ફંડમાંથી બહાર નીકળતી વખતે એસેટ મેનેજમેન્ટ કંપનીઓ ફી લે છે જે રોકાણકારોને થોડા સમય માટે રોકાણોને રિડીમ કરવામાં અટકાવે છે | |
તારણ
જ્યારે મ્યુચ્યુઅલ ફંડ એક રોકાણ સાધન છે જે વિવિધ રોકાણકારો પાસેથી પૈસા એકત્રિત કરે છે અને તેને ઇક્વિટી, બોન્ડ્સ અને અન્ય સિક્યોરિટીઝમાં રોકાણ કરે છે, ત્યારે પોસ્ટ ઑફિસ સ્કીમ્સ ભારતીય પોસ્ટ દ્વારા ઑફર કરવામાં આવતા વિવિધ રોકાણ કરવાને લગતા વિકલ્પો છે. જો તમે જોખમો લેવા અને ભંડોળ બનાવવા માંગો છો, તો તમે મ્યુચ્યુઅલ ફંડની વિશાળ શ્રેણીમાંથી પસંદ કરી શકો છો. જો કે, જો તમે જોખમો લેવા માટે ખુલ્લા નથી અને જોખમો લેવા માંગતા નથી, તો તમારે પોસ્ટ ઑફિસ સ્કીમ્સ સાથે જોડાવું જોઈએ.
