ఫ్రీ ఫ్లోట్ మార్కెట్ క్యాపిటలైజేషన్ అంటే ఏమిటి?

కంపెనీ యొక్క పరిమాణాన్ని కొలవడానికి బహుళ మార్గాలు ఉన్నాయి. ఒకటి ఫ్రీ-ఫ్లోట్ మార్కెట్ క్యాపిటలైజేషన్, మరియు మరొకటి టోటల్ మార్కెట్ క్యాపిటలైజేషన్ పద్ధతి. భారతీయ స్టాక్ ఎక్స్ఛేంజీలు ఇండెక్స్ విలువను చేరుకోవడానికి ఫ్రీ-ఫ్లోట్ మార్కెట్ క్యాపిటలైజేషన్ పద్ధతిని ఉపయోగిస్తాయి. కానీ నిజంగా కంపెనీ యొక్క పరిమాణాన్ని అంచనా వేయడంలో ఈ పద్ధతి ఎంత వ్యత్యాసం చేస్తుంది? చూద్దాము.

మార్కెట్ క్యాపిటలైజేషన్ అంటే ఏమిటి?

ఒక కంపెనీ యొక్క మార్కెట్ క్యాపిటలైజేషన్ లేదా మార్కెట్ క్యాప్ అంటే ప్రతి స్టాక్ యొక్క ధరతో గుణించబడిన దాని బకాయి షేర్ల సంఖ్య. కంపెనీ A కి 50,000 బకాయి షేర్లు ఉంటే మరియు ప్రతి షేరు ధర రూ.50, అప్పుడు కంపెనీ మార్కెట్ క్యాపిటలైజేషన్ రూ.25 లక్షలు. మార్కెట్ క్యాప్ పరిమాణం ఆధారంగా, కంపెనీలను లార్జ్ క్యాప్, మిడ్ క్యాప్ లేదా స్మాల్ క్యాప్ గా వర్గీకరించబడతాయి.

ఫ్రీ ఫ్లోట్ మార్కెట్ క్యాపిటలైజేషన్ అంటే ఏమిటి?

ఒక కంపెనీ యొక్క మొత్తం మార్కెట్ క్యాపిటలైజేషన్‌ను లెక్కించేటప్పుడు, బహిరంగంగా ట్రేడింగ్ చేసిన వాటితో పాటు ప్రమోటర్లు, ప్రభుత్వ లేదా ఇతర ప్రైవేట్ పార్టీలు కలిగి ఉన్న అన్ని షేర్లు స్టాక్ ధరతో గుణించబడతాయి. కానీ ఫ్రీ-ఫ్లోట్ మార్కెట్ క్యాపిటలైజేషన్‌లో, ప్రైవేట్ పార్టీలు వంటి ప్రమోటర్లు, ట్రస్ట్ లు లేదా ప్రభుత్వం కలిగి ఉన్న వాటాలను మనం మినహాయిస్తాము. మనం ప్రజల వద్ద ఉండి మరియు ట్రేడింగ్ చేస్తున్న షేర్లను మాత్రమే పరిగణిస్తాము మరియు ఒక కంపెనీ యొక్క ఫ్రీ -ఫ్లోట్ మార్కెట్ క్యాపిటలైజేషన్ రావడానికి వాటిని షేర్ ధరతో గుణించాలి.

ఒక ఉదాహరణతో దానిని అర్థం చేసుకుందాం.

కంపెనీ B యొక్క 60,000 షేర్లు బహిరంగంగా ట్రేడింగ్ చేస్తున్నాయని అనుకుందాం మరియు 40,000 షేర్లు ప్రమోటర్లు మరియు కుటుంబ సభ్యులు కలిగి ఉన్నారు. ప్రతి స్టాక్ ముఖ విలువ రూ.50. అప్పుడు టోటల్ మార్కెట్ క్యాప్ రూ.50 లక్షలు. కానీ కంపెనీ ఫ్రీ ఫ్లోట్ మార్కెట్ క్యాప్ రూ.30 లక్షలు. టోటల్ మార్కెట్ క్యాప్ మరియు ఫ్రీ-ఫ్లోట్ మార్కెట్ క్యాప్ మధ్య వ్యత్యాసం భారీ ప్రభుత్వ హోల్డింగ్ ఉన్న కంపెనీల విషయంలో మరింత కనిపిస్తుంది.

ఉదాహరణకు, కోల్ ఇండియా ఫ్రీ -ఫ్లోట్ మార్కెట్ క్యాప్ రూ. 31,168 కోట్లు, ఇది దాని టోటల్ మార్కెట్ క్యాప్ రూ. 91,608.96 కోట్లు కంటే చాలా తక్కువగా ఉంది, కారణం గణనీయమైన భారీ ప్రభుత్వ హోల్డింగ్. మరొక నిజ జీవిత ఉదాహరణలో, యాక్సిస్ బ్యాంక్ లిమిటెడ్ యొక్క టోటల్ మార్కెట్ క్యాప్ రూ. 1.3 లక్షల కోట్లు, ఫ్రీ-ఫ్లోట్ మార్కెట్ క్యాప్ ఏప్రిల్ 17, 2020 నాటికి రూ.1.08 లక్షల కోట్లు.

రెండు కంపెనీల మధ్య, సాపేక్షంగా చిన్న ఫ్రీ-ఫ్లోట్ పరిమాణం ఉన్నది ఎక్కువ అస్థిరత కలిగి ఉంటుంది ఎందుకంటే ఫ్రీ ఫ్లోట్ పరిమాణం చిన్నదిగా ఉన్నప్పుడు ధరలలో మార్పును నడపడానికి తక్కువ ట్రేడర్లు ఉంటారు. కానీ పెద్ద ఫ్రీ-ఫ్లోట్ పరిమాణం ఉన్న కంపెనీలలో, ఎక్కువమంది షేర్లను ట్రేడ్ చేస్తున్నారు, కాబట్టి ధరలను గణనీయంగా మార్చడానికి మరింత ట్రేడింగ్ వాల్యూమ్ తీసుకుంటుంది, కాబట్టి అస్థిరత తక్కువగా ఉంటుంది.

ఫ్రీ ఫ్లోట్ మార్కెట్ క్యాపిటలైజేషన్ యొక్క ఫలితాలు

దాని అత్యంత ముఖ్యమైన అనువర్తనాల్లో, భారతీయ స్టాక్ ఎక్శ్చంజీలు, నేషనల్ స్టాక్ ఎక్స్ఛేంజ్ మరియు బాంబే స్టాక్ ఎక్స్ఛేంజ్ ఇండెక్స్ విలువను లెక్కించడానికి ఫ్రీ-ఫ్లోట్ మార్కెట్ క్యాపిటలైజేషన్ను ఉపయోగిస్తాయి. ఈ విలువ దాని జాబితా చేయబడిన అన్ని కంపెనీల యొక్క ఫ్రీ-ఫ్లోట్ మార్కెట్ క్యాప్ పరిమాణాల మొత్తం. మరో మాటలో చెప్పాలంటే, పెద్ద ఫ్రీ-ఫ్లోట్ భాగాన్ని కలిగి ఉన్న సంస్థ సూచికలో పెద్ద మార్కెట్ బరువును కూడా కలిగి ఉంటుంది.

ముగింపు:

ప్రపంచవ్యాప్తంగా స్టాక్ ఎక్స్ఛేంజ్లు ప్రమాణ సూచికలలో ధర మరియు వెయిటేజ్ పరంగా మార్కెట్ పోకడలను ప్రతిబింబించకుండా ఉండడానికి, ప్రమోటర్లు లేదా ప్రభుత్వం చేతిలో లాక్ చేయబడిన షేర్ల ప్రభావాన్ని తొలగించడానికి సూచికలను విలువ చేయడానికి ఫ్రీ-ఫ్లోట్ మార్కెట్ క్యాప్ పద్ధతిని ఉపయోగిస్తాయి.